Kehribar taşı Taşının Karakteristik Özellikleri Minerolojisi

Kehribar taşıın tüm özellikleri, yaşına, gömülme şartlarına ve reçine salgılayan ağacın türüne bağlı olarak değişir. Kehribar taşı amorf (şekilsiz ) olup, saydam, yarı saydam veya opak olabilir. Sedimentler içinde genellikle düzensiz topak, nodül (yumru ), sarkıt veya damlacık şeklinde bulunur.

Kehribar taşı bir mineral olmadığından sabit bir kimyasal formulü yoktur ancak C10 I H16 I O4 şeklinde bir kompozisyon verilebilir. Yapısındaki ana elementler olan C%67-87, H%8.5-11, O%15, S%0-0.46 oranlarında olabilir. Özgül ağırlığı 1.05-1.30 gr/cm3 tür. Tamamen saydam Kehribar taşıın özgül ağırlığı 1.1 gr/cm3 tür. Beyaz renklisinin özg. Ağ.ı 0.90-0.96 gr/cm3 tür ki özgül ağırlığı 1 olan saf suda yüzebilir. Kehribar taşı %10 oranında tuz bulunduran suda yüzecek kadar hafiftir.

Sertliği Mohs sertlik cetveline göre 2.5-3 tür. Kehribar taşıin sertliği, özgül ağırlığı ve kimyasal formulü bulunduğu jeolojik koşullara bağlı olarak lokasyondan lokasyona küçük farklılıklar gösterebilir. Sertlik Baltık bölgesinde 2-2.5, Dominikte 1-2 olup Burma (Myanmar) da 3 civarındadır. Yapısında sıkça bulunabilen succinic asitin formulü ise COOH(H2)2COOH15 şeklindedir. Turuncu, sarı, kırmızı, kahverengi, konyak rengi, bal rengi, altın rengi, kemik rengi, siyah, renksiz, mavi ve yeşil renklerde bulunabilir. Kehribar taşıin 256 farklı renk tonu katalog haline getirilmiştir.

Kehribar taşı hafifçe ısıtılırsa reçine kokusu duyulur, 150 °C’ e kadar ısıtılırsa yumuşar, 375 °C civarında ise parlak, dumanlı bir alevle, hoş bir çam reçinesi kokusu çıkararak yanar. Bu özelliği nedeniyle, Almanlar Kehribar taşıi bernstein (yanan taş) olarak adlandırmışlardır. Isıtılan Kehribar taşı rengini değiştirerek kızıllaşır. Kehribar taşıın çözücü maddelere karşı direnci vardır, tamamen erimez. Erime oranları Potasyum – alkol solüsyonu %40-45, Kloroform %24, Alkol %23, Eter %18-23, Metil alkol %13, Benzol %10’dur. Kehribar taşı fluoresandır. UV ışığı Kehribar taşıe tutulursa ışıldar. Ana fluoresan renkleri sarı, mavi, yeşil ve turuncudur. Fluoresansın yoğunluğu Kehribar taşı tiplerinde farklı olabilir. Dominik Kehribar taşıi mavi ışıldar.
Milattan önce 600 lü yıllarda Milet’li Thales Kehribar taşıin yünlü kumaş, post gibi
yüzeylere sürtüldüğünde kıvılcım çıkarttığını görmüş, sonra onun saç teli, saman, odun
kıymığı gibi hafif maddeleri kendine çektiğini gözlemiştir. Bu özellik 2000 yıl gizemini
korumuş ancak 1600 lerde Dr. William Gilbert Kehribar taşıın manyetik özelliğini araştırmış ve
eski Yunan’da Kehribar taşıın ismi olan ”Elektron” dan esinlenerek elektrik sözcüğünü ilk
kullanan bilim adamı olmuştur.

Doğal Kehribar taşı morfolojik olarak çok farklı biçimlerde olduğu gibi, boyut olarakta çok değişiktir. Mesozoyik (Triyas, Jura, Kretase) döneminden elde edilen Kehribar taşı hem az bulunur hemde genelde 1-2 cm. Büyüklüğü geçmez.Yaşlı Kehribar taşıları oksidasyon, sıcaklık, basınç ve erozyonun fazlaca etkilediği düşünülmektedir. Genelde küçük parçalar halinde bulunan Kehribar taşıın 1 kg.ı aşan örnekleri çok enderdir. Bazen Berlin Natural Science Museum da bulunan örnekte olduğu gibi, Baltık bölgesinin bilinen tek parça en büyük Kehribar taşıı 47 cm. Uzunluk ve 9.817 kg.lık bir büyüklüğe erişebilir. Bu örnek 1860 ta Stettin (polonya) de bulunmuştur.

Dünyanın her yerinde, farklı özelliklerde Kehribar taşı çeşitleri bulunmaktadır. Görsel olarak incelenen Kehribar taşıın, çoğunlukla hangi lokasyona ait olduğu uzmanlarca anlaşılabilmektedir. Dünyada 150 kadar farklı Kehribar taşı tipi bilinmektedir. Onun rengi, ışıltısı, sıcaklığı, kokusu, statik elektrik özelliği süs taşları arasında Kehribar taşıı özel kılar. Saydamlık ve yarı saydamlık, ağacın cinsi, reçinenin akışı ve damlamasıyla ilgilidir. Kehribar taşı parçasında, kurumuş reçine üzerine yayılan taze akışkan reçinenin oluşturduğu seviyeler gözlenebilir.