Oltu Taşı Özelliği

Türkçe’de daha çok Oltu Taşı olarak bilinen taş; “Kara Kehribar”, ” Sengi- Musa” gibi adlarla da anılmakta, yabancı literatürde ise “Black Amber”, “Gagat”, “Jayet” , “Jet” şeklinde yer almaktadır. Oltu Taşı Özelliği ; ” Bir nevi metamorfizmaya uğramış linyit”, “Bitümce zengin kompakt bir maden (mineral)”, “Nebat ziftinin karbonlaşmasından ibaret mineral” şeklinde tanımlanmıştır 

Oltu Taşı Özelliği

Jeologlar tarafından oluşumu farklı şekillerde tanımlanan Oltu taşı aslında yumuşak bir linyit çeşididir ve ağaçlardaki reçinelerin kil ve linyit maddeleriyle karışmasıyla meydana gelmektedir. Araştırmacılar tarafından Oltu Taşının “fosilleşmiş reçine”den yada “fosilleşmiş ağaç gövdeleri”nden oluştuğu konusunda farklı görüşler ileri sürülmesine rağmen; Doğanay (1985) “yeryüzünde kömür olan her ortamda siyah kehribarın bulunmadığını, bu nedenle oltu taşının fosilleşmiş reçineden oluştuğu” görüşünü ileri sürmektedir 

Parlak (2001) eserinde, “Oltu Taşı Özelliğiı; sedimanter oluşumların ortaya çıkardığı bir çeşit kömür olarak belirtmektedir. Neojen yaşlı birimlerinden 70-80 cm kalınlığındaki bir marıngrozu tabakası içinde birkaç cm kalınlığında ve birkaç metre yatay uzunlukta mercek halindedir (Şekil 4.1). Mercek damarları şiddetli tektonizmaya maruz kaldığından yer çatallanmış ve kırılmıştır. Maden çıkarmak için açılan galerilerde bitki ve ağaç fosillerine rastlamak mümkündür” şeklinde ifadelere yer vermiştir.

Oltu Taşı Özelliği en dikkat çekici özelliği, yer kabuğundan çıkarıldığında yumuşak olması ve hava ile temas etmediği sürece bu yumuşaklığını muhafaza etmesidir. Bu özelliğinden dolayı taşın işlenmesi kolaydır. İşlendikçe hava ile temas ederek sertleşen ve kullanıldıkça parlayan bir madendir. Genellikle siyah, bazen koyu kahverengi, gri ve yeşilimsi renklerde bulunmaktadır (Şekil 4.2). Ateşe tutulduğunda alev çıkararak yanan ve geriye bir miktar kül bırakan Oltu Taşı, yanma esnasında aniden soğutulursa

 İşlenmemiş Oltu Taşı

Oltu taşının parlatılmış bir kesiti mikroskop altında incelendiğinde Linyit (Ground Messe), Kil plajları, Pirit taneleri ve Reçine emprenyasyonu (Oltu Taşı) gözlemlenmektedir (Zengin 1956, Parlak 2001).

Oltu Taşı’nın cevher mikroskobunda yapılmış olan kimyasal analizine göre; % 77,9 karbon içerdiği ve kalori değerinin 8064 kCal /kg olduğu ortaya çıkmıştır. Bu nedenle Oltu Taşı linyit kömüründen çok taş kömürüne benzemektedir. Çünkü linyit kömürünün ortalama kalori miktarı 6000 kCal/kg olduğu halde, taş kömürü 8200 kCal/kg’a kadar ulaşmaktadır (Zengin 1956, Özav 1996, Parlak 1989).