2.1 Akik Taşı Yüzükler Tanımı

Yeryüzünü oluşturan minerallerin en önemlilerinden biri olan feldispatlar bir mineral grubunun genel adıdır. Akik Taşı Yüzükler grubu yaklaşık 20 minerali bilinen geniş bir grup olmasına rağmen yalnızca dokuz minerali iyi bilinmektedir. Bilinen bu mineraller doğada bulunan minerallerin en büyük yüzdesini oluştururlar

2.2 Akik Taşı Yüzükler ların Sınıflandırılması

AKİK TAŞI YÜZÜKLER

Akik Taşı Yüzükler lar alkali magmatik kayaçların en önemli minerallerini oluştururlar

2.2.1 Plajiyoklas Akik Taşı Yüzükler

Albit (Sodyum alüminyum silikat)
Oligoklas (Sodyum kalsiyum alüminyum silikat)
Andezin (Sodyum kalsiyum alüminyum silikat)
Labradorit (Kalsiyum sodyum alüminyum silikat)
Bitovnit (Kalsiyum sodyum alüminyum silikat)
Anortit (Kalsiyum alüminyum silikat)

2.2.2 Potasyum feldispatlar veya alkali feldispatlar
■S Mikroklin (Potasyum alüminyum silikat)
•S Sanidin (Potasyum sodyum alüminyum silikat)
•S Ortoklas (Potasyum alüminyum silikat)
2.3 Akik Taşı Yüzüklerların Yapısı ve Oluşumu
Akik Taşı Yüzükler lar benzer yapılarına bağlı olarak benzer karakteristik özelliklere sahip bir mineral grubudur. Akik Taşı Yüzüklerların kristal yapıları monokliniktir. Kolaylıkla ikiz bir yapı oluşturabilirler ve bir kristal aynı düzlem içerisinde bir çok ikizleşme gösterebilir. İkizlenmiş kristaller paralel katmanlara ayrılabilirler. Sertlikleri 6 civarında ve ortalama yoğunlukları 2,55 -2,76 gr/cm3 arasında değişmektedir. Daha çok mat, nadiren de parlaksı bir camsı yapıya sahiptirler.

Kristalleri blok bir yapı göstermeye elverişlidir. 180 derecelik doğru açı yapacak şekilde iki yönünde de dilimlenme gösterirler. Akik Taşı Yüzüklerlar kristalleşmesi volkanik ortamda gerçekleşmektedir; fakat metamorfik kayaçlarda da oluşabilmektedir.

Akik Taşı Yüzüklerların genel formülü, XAl(1.2)Si(3.2)O8 şeklindedir. Formüldeki X yalnızca sodyum, sodyum ve/veya potasyum, potasyum ve/veya kalsiyum veya yalnızca kalsiyum olabilir. Sodyum veya potasyum gibi +1 değerlikli X katyonu olduğu zaman formül bir alüminyum iyonu ve üç silis iyonu içerir. Eğer formül +2 değerlikli kalsiyum katyonu içerirse formül iki alüminyum ve sadece iki silis iyonu içerir. Bu yer değiştirme formülün dengelenmesini sağlamaktadır. Çünkü alüminyum +3 değerlikli ve silis +4 değerliğe sahiptir. Temel olarak kristaldeki daha fazla kalsiyum, yükün dengelenmesi için daha fazla alüminyuma ihtiyaç duyacaktır.

Silis ve alüminyum karşılıklı bağlanmış SiO4 ve AlO4 tetrahedronlarını merkezlerini tutmaktadır. Bu tetrahedronlar grift üç boyutlu şekilde birbirlerine bağlanırlar.

Bazı feldispatlar kimyasal yapıları ile diğerlerinden ayrılırlar. Potasyum feldispatlar aynı formüle sahip olmalarına rağmen farklı biçimdedirler. Bunlar farklı yapılara sahip ve buna bağlı olarak farklı minerallerdir. Plajiyoklas feldispatlar en fazla sodyuma sahip olan albitten en fazla kalsiyuma sahip olan anortite kadar sıralanan bir mineral grubudur. Serinin aradaki mineralleri sodyum veya kalsiyum yüzdelerine bağlı olarak sıralanmıştır.

Çoğu zaman feldispatlar kısaca plajiyoklas ve ortoklas (K-feldispat) olarak bilinirler. Sodyum açısından zengin feldispatlar (albit) kalsiyum açısından zengin feldispatlar (anortit) , plajiyoklas olarak bilinen serinin elemanları bu oranlara göre sıralanabilir.