YARI/ DEĞERLİ TAŞLARIN ÖNEMLİ BAZI JEOLOJİK ÖZELLİKLERİ
Kaynakça:GemSelect.com, wikipedia.com, http://webmineral.com/data vb.
Not: Bu Verilen bilgilerin doğruluğu kullanılan kaynakların doğruluğu ile sınırlıdır.
Sertlik derecesi 7’den büyük olan taşlar değerli olarak kabul edilmektedir. Bu kritere göre belirlenen değerli taşlar aşağıda listelenmiştir.:
> Çok bilinen değerli taşlar: Elmas, Yakut, Zümrüt, Safir, Topaz
> Az bilinen değerli taşlar: Alexandrite, Aquamarine, Danburite, Garnet, Goshenite, Hambergite, Iolite, Morganite, Spinel, Turmalin, Zirkon, Zultanite
Yukardaki listede verilenler haricindeki doğal taşlar yarı değerli taş olarak sınıflandırılır. Ayrıca sentetik ve imitasyon taşlar vardır. Bazı önemli tanımlar:
Gem: Süs amaçlı kesilmiş ve parlatılmış değerli veya yarı değerli taş.
Carat tanımı: Keçiboynuzu tohumudur.
1 carat =0.20 gram
1 gram= 5 carat
Sonraki sayfada önce taşlar albümü sunulucak daha sonra sırasıyla burç taşları, taşların iyileştirici etkileri, jeolojik özellikleri, genel bilgiler, bazı değerli taşlar hakkında bilgiler değerli taş işleme yöntemleri verimektedir.
■ Taşlar orijinal ingilizce adlarına göre alfabetik olarak sıralanmıştır.
■ Taşların bilinen türkçe karşılıkları parentez “()” içinde bir kez yazılmıştır. Daha sonraki tablolarda ise türkçe adlar direkt olarak kullanılmıştır.
■ “/” işareti bir alt sınıf veya taşın bir çeşidini belirtmek için kullanılmıştır.
■ “,” işareti iki adı/tanımı olan durumlarda kullanılmıştır.
■ Bir karşılaştırma yapabilmak amacıyla bilinen değerli metaller ilk satırda örnek olarak gösterimiştir.
■ Taşlar albümde gösterilenden farklı yapıda ve renklerde de olabilirler. Takdir edersinizki tüm çeşitlerini albüme sığdırmak mümkün değildir.
YARI / DEĞERLİ TAŞLAR ALBÜMÜ
B 3 n ^^^^^ 1 * ” 1
Altın (gold) Altın (gold) Altın (gold) Gümüş (Silver) Gümüş (Silver) Bakır (Copper) Bakır (Copper) platin platin
D O •t- Q
Agate (Akik) Fire agate Geode agate Dentritic agate Alexandrite/ Chrosoberyl Alexandrite/ Chrosoberyl Amber (Kehribar) Amber Amber
# Iİ 9 ^ ><3 * LJ
Amethyst (Ametist) Amethyst Amethyst Ametrine (Ametrin) Ametrine Amazonite Amazonite Ammolite Ammolite
11 H $
p^^x ””’ I 1
Andalusite Andalusite Apatite Apatite Aquamarine Aquamarine Aquamarine Avanturine Avanturine
d?! c 1
Axinite Axinite Azurite Azurit Blood stone (Kantaşı) Blood stone Calcite (Kalsit) Calcite Calcite
AK %
Carnelian Carnelian Cassiterite Cassiterite Chalcedony (Kalsedon) Chalcedony Chalcedony Charoite Charoite
E ö u □ % ■ 4′ n
Chrysocolla Chrysocolla Chrysoprase Chrysoprase Citrine (Sitrin) Citrine Citrine Clinohumite Clinohumite
11 ü ^^^^^^^^^^^^^^^^
Coral (Mercan) Coral Fosil Coral Danburite Danburite Diamond (Elmas) Diamond Diamond Diamond
M / ^^^^^^^^^^^^ y 0 4
Zultanite/Diaspore Color-Change Diaspore Color-Change Diaspore Color-Change Diaspore Color-Change Diaspore Chrome Diopside Chrome Diopside Tashmarine Diopside Tashmarine Diopside
o I MHBİİ J
Emerald (Zümrüt) Emerald Emerald Fluorite Fluorite Fluorite Fluorite Garnet/ Granat (lal taşı / süleyman
taŞl) Color-Change Garnet
* ffli Egg
Demantoid Garnet Rhodolite Garnet Hessonite Garnet Pyrope Garnet Grossularite Garnet Tsavorite Garnet Almandine Garnet Spessartite Garnet Mali Garnet
Goshenite/White
Beryl Helidor/Golden
Beryl Hambergite Hematit Hematit Hemimorphite Howlite Idocrase Iolite
□ % ® ft
Jade (Yeşim) Jade Jet (Oltu) Jet Jasper Jasper Kyanite Kyanite
‘ ‘*/ ^ ■
Kunzite Andesine Labradorite Andesine Labradorite Labrodorite Labrodorite Larimar Larimar Lepidolite Lepidolite
B^^^^^^^^^^B *1 luto □ M
Lapis lazuri Lapis lazuri Lapis lazuri Malachit (Malakit) Malachit Maw-Sit-Sit Moonstone (Aytaşı) Moonstone Moonstone
□H
ÖP
Black Rutile
Quartz
1
Smoky quartz (Dumanlı kuvars)
Rhodochrosite (Rodokrozit)
Rhodochrosite
Rhodochrosite
Rhodonite (Rodonit)
Rhodonite
Ruby (yakut)
Ruby
Ruby
Sapphire (Safir)
Sapphire
Sapphire
Color change Sapphire
Sapphire
Scapolite
Scapolite
Serpentine
Shiva-lingam | Shiva-lingam
Topaz
Sugilite Sunstone
Imperial Topaz Mystic topaz
Topaz
Tanzanite
Topaz
Tiger’s eye
Topaz
Tiger’s eye
Tourmaline (Turmalin)
Tourmaline
M : ell
Tourmaline Tourmaline Chrome Tourmaline Paraiba Tourmaline Rubellite Tourmaline Turqoise (Turkuvaz) Turqoise Turqoise Turqoise
M # ‘ ^ ^^^^^^^^^^^ ‘if ■ ■* 1
Verdite/ Fuchsite Variscite Ruby zoisite. Ruby zoisite. Ruby zoisite. Zircon (Zirkon) Zircon/Jacinth Zircon Zircon sand
DOĞUM AYI TAŞLARI
BURÇ TAŞLARI OCAK ŞUBAT MART NİSAN MAYIS HAZİRAN TEMMUZ AGUSTOS EYLÜL EKIM KASIM ARALIK
Modern Garnet Ametist Aquamarine Elmas Zümrüt İnci, Aytaşı Yakut Zebercet Safir Opal, Turmalin Sarı Topaz, Sitrin Turkuvaz, Mavi Topaz, Tanzanite
Geleneksel (Traditional) Garnet Ametist Kantaşı Elmas Zümrüt Alexandrite Yakut Oniks/Sardonyx Safir Turmalin Sitrin Zirkon,
Lapis
Mistik Zümrüt Kantaşı Yeşim Opal Safir Aytaşı Yakut Elmas Akik Jasper İnci Oniks
Ayurvedic Garnet Ametist Kantaşı Elmas Akik İnci Yakut Safir Aytaşı Opal Topaz Yakut
Arap (Arabic) Garnet Ametist Kantaşı Safir Zümrüt Akik, Kalsedon, İnci Carnelian Oniks/Sardonyx Zebercet/Chrysolite Aquamarine Topaz Yakut
Yahudi (Hebrew) Garnet Ametist Kantaşı, Jasper Safir Akik, Carnelian, Kalsedon Zümrüt Oniks Carnelian Zebercet/Chrysolite Aquamarine Topaz Yakut
Hint (Hindu) Serpent Chandrakanta (Aytaşı) Altın, Shiva-lingam Elmas Zümrüt İnci Safir Yakut Zircon Mercan Kedi gözü Topaz
İtalyan (Italian) Garnet, Jacinth (Zirkon) Ametist Jasper Safir Akik Zümrüt Oniks Carnelian Zebercet/Chrysolite Beryl Topaz Yakut
Polonya (Polish) Garnet Ametist Kantaşı Elmas Zümrüt Akik, Kalsedon Yakut Oniks/Sardonyx Sardonyx Aquamarine Topaz Turkuvaz
Romanya (Roman) Garnet Ametist Kantaşı Safir Akik Zümrüt Oniks Carnelian Sardonyx Aquamarine Topaz Yakut
Rus (Russian) Garnet, Hyacinth Ametist Jasper Safir Zümrüt Akik, Kalsedon Yakut,
Oniks/Sardonyx Alexandrite Zebercet/Chrysolite Beryl Topaz Turkuvaz, Chrysoprase
Burç Taşları
Aşağıdaki bilgiler http://www.kenzay.com sitesinden alınmıştır. Bur sitede pazarlama amaçlı bir karıştırma olduğu göze çarpıyor.
Koç 22 Mart – 21 Nisan: [Akik] [Ametist] [Garnet (Lâl Taşı)] [Hematit] [Jasper] [Kantaşı] [Kristal Kuvars] [Kyanit] [Opal] [Turmalin] [Yakut]
Boğa 22 Nisan – 21 Mayıs: [Akik] [Kristal Kuvars] [Kyanit] [Lapis] [Pembe Kuvars] [Safir] [Topaz] [Turkuaz] [Yeşim] [Zümrüt]
İkizler 22 Mayıs – 21 Haziran [Akik] [Akuamarin] [Aventurin] [Krizokol] [Krizopras] [Peridot] [Sitrin] [Topaz] [Turmalin] [Zümrüt]
Yengeç 22 Haziran – 21 Temmuz: [Akuamarin] [Aytaşı] [Kristal Kuvars] [Krizopras] [Rodokrozit] [Safir] [Yakut] [Zümrüt]
Aslan 22 Temmuz – 21 Ağustos: [Akik] [Güneştaşı] [Kaplangözü] [Kehribar] [Oniks] [Topaz] [Turmalin] [Yakut] [Zümrüt]
Başak 22 Ağustos – 21 Eylül: [Akik] [Amazonit] [Aventurin] [Jasper] [Kehribar] [Peridot] [Rutil Kuvars] [Turmalin] [Yeşim]
Terazi 22 Eylül – 21 Ekim: [Akuamarin] [Aventurin] [Krizopras] [Kyanit] [Lapis] [Malakit] [Pembe Kuvars] [Peridot] [Topaz] [Turmalin] [Yeşim]
Akrep 22 Ekim – 21 Kasım: [Akuamarin] [Dumanlı Kuvars] [Garnet (Lâl Taşı)] [Jasper] [Kunzit] [Obsidyen] [Rutil Kuvars] [Sitrin]
Yay 22 Kasım – 21 Aralık: [Akik] [Ametist] [Garnet (Lâl Taşı)] [Lapis] [Malakit] [Safir] [Sodalit] [Sugulit] [Topaz] [Turkuaz]
Oğlak 22 Aralık – 21 Ocak: [Garnet (Lâl Taşı)] [Hematit] [Malakit] [Obsidyen] [Oltu] [Oniks] [Turmalin] [Yakut] [Zirkon]
Kova 22 Ocak – 21 Şubat: [Akuamarin] [Ametist] [Garnet (Lâl Taşı)] [Kristal Kuvars] [Lapis] [Obsidyen] [Oltu] [Oniks] [Zirkon]
Balık 22 Şubat – 21 Mart: [Akuamarin] [Ametist] [Aytaşı] [Kalsit] [Kantaşı] [Kristal Kuvars] [Pembe Kuvars] [Sugulit]
Yıl Dönüm Taşlan
EVLILIK YIL DÖNÜMÜ TAŞLARI EVLILIK YIL DÖNÜMÜ TAŞLARI
1 ‘inci yıl Altın 18’inci yıl Kedi gözü
2’inci yıl Garnet 19’uncu yıl Aquamarine
3’üncü yıl Inci 20’inci yıl Zümrüt
4’üncü yıl Blue Topaz 21’inci yıl Iolite
5’inci yıl Safir 22’inci yıl Spinel
6’ıncı yıl Ametist 23’üncü yıl Imperial Topaz
7’inci yıl Oniks 24’inci yıl Tanzanite
8’inci yıl Turmalin 25’inci yıl (Gümüş _ jubilesi) Gümüş
9’uncu yıl Lapis Lazuli 30’uncu yıl (Inci jubilesi) Inci
10’uncu yıl Elmas 35’inci yıl Zümrüt
11 ‘inci yıl Turkuvaz 40’ıncı yıl Yakut
12’inci yıl Yeşim 45’inci yıl Safir
13’üncü yıl Sitrin 50’inci yıl (altın Jubilesi) Altın
14’üncü yıl Opal 55’inci yıl Alexandrite
15’inci yıl Yakut 60’inci yıl (elmas Jubilesi) Elmas
16’ıncı yıl Zebercet 70’inci yıl (safir Jubilesi) Safir
17’inci yıl Saat 80’inci yıl (yakut Jubilesi) Yakut
HAFTANIN GÜNLERİNE GÖRE TAŞLAR
Pazar Topaz
Pazartesi Inci
Salı Yakut
Çarşamba Ametist
Perşembe Safir
Cuma Akik
Cumartesi Turkuvaz
Taşların şifa verici etkileri olduğu tartışmalı bir konu olmaya devam etmektedir. Sihirbazlar, şamanlar, şifacılar, vb. tarafından yüzyıllardır taşların etkileri olduğu iddia edile gelmiştir. Plesebo etkisi ile olsun veya bilemediğimiz bir mekanizmayla olsun iyileşmeye yardımcı oluyorsa, bence sorun değil. Ancak taşların yutulmaması, yenmemesi, radyoaktif olanlardan uzak durulması şartıyla üzerinizde ya da evinizde bulundurmanızın bir sakıncası olmayacaktır.Aşağıdaki tabloda taşların psikolojik iyileştirici etkilerini yalın olarak derlemeye çalıştım.
Akik Koruma taşıdır. güç kazandırır, kötü rüyaları ve stresi önler enerji boşaltır. Enerjileri dengeler ve yetenekleri uyandırır. Sigaraya olan bağımlılığı defeder.
Considered a protection stone. It is believed to attract strength and offer protection from bad dreams, stress and the draining of energy. Agate is said to balance energies and awaken talents
Alexandrite Mutluluk getirir, Kendine saygıyı artırır. – Brings happiness, increase self-esteem.
Amazonite Yatıştırıcı ve sakinleştirici bir etkiye sahiptir. Negatif enerjinin giderilmesini, üzüntü ve kederin yok olmasını sağlar.
Believed to have a soothing and calming effect. It accomplishes this by dispelling negative energy and allowing us to let go of sadness and grief.
Amber Deprasyonu azaltır, İfade etmeyi kolaylaştırır, Kaygı/endişe gerilimini dağıtır
Ametist Sezgi ve yaratıcılık gücünü yeniler, Cesareti güçlendirir, Aşırılıklara karşı korur – Refreshes intuition and creativity, strengthens courage, guards against excess.
Apatite Stresi azaltır, İfade etmeyi kolaylaştırır, Sinirsel gerginliği defeder.-Eases stress, facilitates expression, dispels nervous tension
Aquamarine Zihin karışıklığını azaltır, İfade etmeyi kolaylaştırır, Doğal olmayan korkuları engeller, Zihinsel berraklığı keskinleştirir. -Diminishes disorientation, facilitates
expression, curbs unnatural fear, and sharpens mental clarity.
Aventurine Stresi azaltır, Duygusal dengeyi onarır, Bağımsızlık geliştirir, Zihinsel berraklığı keskinleştirir. -Eases stress, restores emotional balance, promotes independence, and sharpens mental clarity.
Aytaşı Zihinsel dengesizliğe karşı direnci artırır, Sezgiyi artırır , yeni düşünceler geliştirir – Resists mental imbalance, improves intuition and receptivity.
Azurite Karar verme yeteneğini düzeltir, Deprasyonu azaltır, Rüyaları güzelleştirir, Zihinsel dengeyi geliştirir, Zihinsel berraklığı keskinleştirir, Zihinsel disiplin ve
duyarlılığı artırır. – Improves decision-making, eases depression, heightens dreams, promotes mental balance, sharpens mental clarity, increases mental discipline and sensitivity.
Chalcedony Depresyonu kovar, rüyalar güzelleştirir itibarı artırır, sinirliliği defeder, teşvik, sevinç ve mutluluk getirir, akli dengeyi destekler, zihinsel berraklığı artırır ve
olumsuzluk ve kabusları azaltır.- Soothes depression, heightens dreams, promotes goodwill, dispels irritability, brings joy and happiness, supports mental balance, increases mental clarity, and reduces negativity and nightmares.
Chrome Diopside Güvensiz durumlardan kurtarır, Kendine saygıyı güçlendirir. – Relieves insecurity, strengthens self-esteem.
Chrysocolla Stresten kurtarır Duygusal dengeyi onarır, Suçluluk duygusunu azaltır, Olgunluğu geliştirir Kaygı gerilimini dağıtır
– Relives stress, restores emotional balance, assuages guilt, promotes maturity, and dissipates nervous tension.
Chrysolite Aldanma/Yanılmaları teşhir eder. Deprasyon ile savaşır. Duygusal ve akılsal dengeyi onarır. Geçmiş tecrübelerinizi meydana çıkartır.
– Exposes delusion, fights depression, supports emotional and mental balance, aids in discovering past life experience.
Chrysoprase Dikkatli olmayı özendirir. Esnek olmayı sağlar. İsteri ve hırsı inhibe eder. Hayal gücünü geliştirir. İdraki ve zihinsel açıklığı keskinleştirir. Geçmiş
tecrübelerinizi hatırlamanıza yardımcı olur. – Encourages caution, improves flexibility, inhibits greed and hysteria, promotes imagination, sharpens perception and mental clarity, and aids in recall of past life experiences.
Elmas Stresi defeder. Kıskançlığa karşı korur. Emniyetsiz durumlardan kurtarır. Berraklık/açıklık geliştirir. Kendine saygıyı artırır.- Dispels stress, guards against envy,
relieves insecurity, improves clarity, and increases self-esteem.
Fildişi (Ivory) Hayal kırıklığını azaltır. Eases frustration
Fluorite Stresi azaltır, Hayal gücünü genişletir, Kabuslara karşı korur, Kendine saygıyı artırır. – Diminishes stress, promotes imagination, guards against nightmares, improves self esteem.
Garnet
Hematite Kişinin kendisine olan saygısını düzeltir. Sigaraya olan bağımlılığı defeder. – Improves self-esteem.
Howlite Sinirinizi yada size yöneltilen siniri absorbe eder. Aşırı bencilliği giderir, Uykusuzluğu giderir, calsiyum seviyesini dengeler. – Dişleri ve kemikleri güçlendirir
Place a howlite stone in your pocket to absorb your own anger – or another’s anger that is directed toward you. It helps to overcome critical or selfish behaviour. Healing properties of howlite Relieves insomnia Balances calcium levels Strengthens teeth and bones
Inci Barışı getirir Aşırı duyarlılığı azaltır – Brings peace, reduces over sensitivity.
Iolite Iç vizyon taşıdır, daha yüksek bir farkındalık düzeyinde yaşamayı sağlar. Borcun ortadan kaldırılmasına yardım eder, mali sorumluluğu artırır.-Said to be the stone
of inner vision. Believed to assist one to live at a higher awareness level; and useful for the elimination of debt and to increase financial responsibility
Jadeite / nephrite Huzur ve sakinlik getirir, ifade yeteneğini artırır. – Brings peace and calm, intensifies expressive ability
Jasper Stresi azaltır, Dayanıklılığı geliştirir – Reduces stress, promotes endurance.
Kantaşı Dikkatli olmayı özendirir. Cesaret/mertlik/yiğitlik verir. Zihinsel denge ve berraklığı geliştirir. Zihinsel disiplini güçlendirir. Kendini gerçekleştirmeye yardımcı
olur. – Encourages caution, courage, promotes mental balance and clarity, strengthens mental discipline, aids in self-actualization.
Kalsedon Deprasyonu azaltır Rüyaları artırır, İtibar geliştirirZihinsel berraklığı artırır.Neşe ve mutluluğu artırır Zihinsel denge kurmanıza destek olur. Negatif duyguları
ve kabusları azaltır. – Soothes depression, heightens dreams, promotes goodwill, dispels irritability, brings joy and happiness, supports mental balance, increases mental clarity, and reduces negativity and nightmares.
Kaplan gözü İstenmeyen duygulardan kurtarır Fiziksel/bedensel ihtiyaçları dengeler – Gets rid of unwanted emotion, balances material and physical needs.
Kuvars, mavi Yaratıcılığı artırır, Huzur ve dinginlik verir – Improves creativity, has a calming influence.
Kuvars, Dumanlı Yaratıcılık arttırır, sevinç artırır duyguları dengeler. – Improves creativity, enhances joy, balances emotions.
kuvars Beyaz İyileşmeyi geliştirir Enerji pompası olarak çalışır.- Promotes healing, works as an energizer.
Kuvars, Pembe Güven arttırır. kişisel ifade, konfor ve yaratıcılığı artırır.- Increases confidence, heightens personal expression, creativity, and comfort.
Kyanite Sakinleştirici bir taş, duygusal veya ruhsal karışıklığı çözer, sakin bir zihin için yardımcı olur. Kiyanit öfke ve hayal kırıklığını gidermekte özellikle iyi olduğu
söylenir.- A calming stone, it helps to quiet the mind, dissolving emotional or spiritual confusion. Kyanite is said to be particularly good at dissolving anger and frustration.
Lapis Lazuli Konuşma yeteneğini düzeltir. Stresi azaltır. Cesareti güçlendirir. Deprasyonu defeder. – Improves expression, eases stress, and dispels depression. Strengthens courage.
Labradorite Daha iyi odaklanmayı ve konsantre olmayı sağlayacak olan içsel sukuneti sağlar. Bu özelliği dolayısıyla, örneğin sınavlar gibi yoğun dikkat gerektiren durumlarda kullanılması faydalıdır. Kişinin geçmişini ve güncel yaşantısını çözümlemesine yardım eder. Ruhsal bakımdan gelişme amacıyla kullanılır.
Malakit Stresi defeder , Konuşma yeteneğini yükseltir – Dispels stress, heightens expression.
Mercan Deprasyonu yatıştırır. Duygusal dengeyi onarır. Hayatın anlamını geliştirir. Zihinsel berraklığı güçlendirir. Gece kabuslarını kovar
– Eases depression, restores emotional balance, improves expressiveness, strengthens mental clarity, rights mental imbalances, and banishes nightmares.
Oltu taşı Stresi azaltır, depresyonu giderir, heyecan ekler. Manik-depresif davranışlarla savaşır. – Reduces stress, relieves depression, adds excitability, fights manic-depressive behavior.
Oniks (balgam taşı) Stresten kurtarır, Deprasyon ile savaşır, Korkuyu azaltır – Relieves stress, fights depression, and soothes fear.
Obsidyen Negatifliği ve aşırı duyarlılığı defeder, savar, – Wards off negativity and over sensitivity.
Opal Yaratıcılığı, sevgiyi ve neşeyi geliştirir, Duygusal dengesizliğe karşı direnci artırır – Promotes creativity, love, and joy, resists emotional imbalance.
Pirit Stresi ve hayal kırıklığını azaltır, Deprasyon ve anksiyeteyi defeder – Eases stress and frustration dispels depression and anxiety.
Prehnite Mistik bir aura ile taşıdır. Rüyaların hatırlanmasını sağlar, meditasyon ve kehanet taş olduğu söylenir.- A gem with a mystical aura, prehnite is said to be the stone of
remembered dreams, meditation and prophecy.
Rhodonite Kişiyi geçmişe bağımlılıktan ve geçmişe duyulan özlemden kurtarır. Günlük yaşamda başarılı olmaya yardımcı olur. Geçmişe takılıp güncel yaşamdan uzaklaştığınız anlarda bu taşı kullanmalısınız. Kişinin içinde bulunduğu ana ilgisini canlı tutar
Rhodochrosite Kendine olan sevgiyi ve kabullenmeyi geliştirir Kendi kimliğini güçlendirir. – Promotes self-love and acceptance, strengthens self-identity.
Safir Bir asansör gibi ruhsal durum yükselticisi olarak çalışır, İletişimi artırır Stresi dağıtır – Works as a mood elevator, improves communication, dispels stress.
Sitrin Özgüveni, iradeyi ve yaratıcılığı güçlendirir – Reinforces self-confidence, the will and creativity.
Sodalit Uyumu ve iletişimi besler, büyütür – Fosters harmony, courage, and communication.
Spinel Gevşemeye ve endişelerden kurtulmaya yardımcı olur. it is said that spinel aids one in relaxation and releasing worry.
Sunstone Başkalarına “Hayır” demekte zorluk çekenler için özellikle yararlıdır. Muktedir-olmayı, bağımsızlığı ve canlılığı artırır. Tüm çakraları tetikler.
Şiva-lingam Tüm çakra sistemini şarj eder, “kundalini” enerjisini etkinleştirir, canlılığı artırır, iç dönüşümü geliştirir, eski hayat kalıplarını yıkıp yeni bir yol açar,
Ayrılık zamanlarında bile birlik duygusunu artırır, iktidarsızlık ve kısırlığı iyileştirir. -Charge the entire chakra system, Activate kundalini energies, Boost vitality, Enhance inner transformation, Break up old patterns and open the path for new life Help to feel unity, even during times of separation, treat impotence, infertility.
Tanzanite Yakın zamanda keşfedilen bir taştır. Masai kabilesinde yeni doğan çocuklara Tanzanit takmak bir gelenektir. Bu sayede çocuğun iyi bir kadere/şansa sahip
olacağına inanılır.- A recently discovered gemstone, but said to be traditional with the Masai tribe, who give tanzanite to their newborn children as a bearer of good fortune
Topaz Yaratıcılığı artırır Dinlenme/gevşeme sağlar ve duyguları dengeler – Enhances creativity, relaxes, and balances emotions.
Turmalin, siyah Enerji verir – Energizes.
Turmalin, mavi İletişimi düzeltir – Improves communication.
Turmalin, yeşil Sevgi ve merhamet duygularını geliştirir, yaratıcılığı canlandırır. – Develops feelings of love and compassion, renews creativity.
Turmaline, pembe Anlayış ve sezgiyi keskinleştirir, yaratıcılığı güçlendirir. – Sharpens insight and perception, strengthens creativity.
Turkuvaz Güç kuvvet oluşturur Tehlikelerden koruma sağlar İletişime yardımcı olur – Builds strength, provides protection, helps communication
Yakut İtimat ve güveni pekiştirir, yaşam gücünü artırır,liderlik yeteneğini artırır, – Reinforces confidence, increases flexibility, vitality, and leadership skills.
Yeşim Barış ve huzur getirir. Etkileme yeteneğini artırır. – Brings peace and calm, intensifies expressive ability.
Zebercet Sabırı uzatır, Zihinsel berraklığı keskinleştirir, Sukünet ve dinginlik verir – Extends patience, sharpens clarity, and calms nerves.
Zirkon Zihni kuvvetlendirir. İnce ve kalın bağırsak hareketlerine faydalıdır. Uyumayı kolaylaştırır. Duygusal dengeyi sağlar.
Zümrüt Duygusal dengeyi onarır, Başkalarıyla yakın bir şekilde çalışmayı sağlar, İfade yeteneğini kolaylaştırır. – Restores emotional balance, aids working closely with others,
facilitates expression.
Çakra Taşları
(Chakra Gems)
Binlerce yıldır, birçok kültürde insan faaliyetinin vücuttaki yedi enerji merkezi tarafından yönetildiğine inanılmıştır. Bu yedi merkeze çakra denilir ve ilişkili renkler ile uyarılırlar. Renge dayalı Çakralar’a belirli taşlar atanmıştır. Çakralar ile taşların ilişkilendirildiği yüzlerce liste vardır ve bunların herhangi ikisi birbirine benzemez. Çakra renklerine uygun örnek bir taşlar listesi aşağıdaki tabloda sunulmuştur.
Çakra Adı Taş Renk yeri Yönetilen Özellikler
Sahasraha Amethys Mor Kafatasının üst noktası. Hayal gücü, yaratıcılık ve düzen.
Anja Turkuaz Lacivert Kaşların arası Sezgi, duyarlılık, önsezi
Vishuddha Lapis Mavi Gırtlak üzeri iletişim, bellek ve idealizm.
Anahata Malahit Yeşil Kalp üzeri Güvenlik, sevgi, bolluk ve zenginlik
Manipura Sitrin Sarı Göbeğin iki parmak üstü. Zeka, düşünme, netlik, mantık ve organizasyon
Swadhisthana Amber Turuncu Göbeğin alt kısmı Hırs, keşif ve toplumsallık
Muladhara Garnet Kırmızı | Üreme organları bölgesi. Duygusallık, aksiyon, canlılık ve dokunma.
ADI KİMYASAL TANIMI ve YAPISI YOĞUNLUK (Gravity) KIRILMA INDISI (Refractive index) SERTLIK (Mohs scale) Diğer özellikler
Altın Au 19,32 2.5 – 3 Sarı
Gümüş Ag 10,49 2.5 – 3 Gümüş grisi
Platin Pt 21,45 4 – 4.5
Bakır Cu 8,96 3
Cam SiO2(%75) + Na2O + CaO 6-7 Şeffaf
Akik Silicon dioxide (SiO2) 2.58 – 2.64 1.530 -1.540 6.5 – 7 Mavi, yeşil, sarı, beyaz, kahve, siyah
Alexandrite / Chrysoberyl* Beryllium aluminium oxide BeAl2O4 3.7 – 3.78 1.746-1.763 8.5 Sarı, ala Beryl ailesi
Amazonite** Potassium aluminum silicate (KAlSi3Os) 2.56 – 2.58 1.522-1.53 6 – 6.5 Zayıf bir radyoaktivite var. %14
Amber Oxygenated hydrocarbon (variable) doH16O+ (H2S) 1.05 – 1.1 1.539-1.545 2 – 2.5 Sarı, turuncu , kahve Organik
Ametist Silicon dioxide (SiO2) 2.65 1.544 -1.553 7 Kuvars çeşidi
Ametrin Silicon dioxide (SiO2) 2.65 1.544 -1.553 7 Ala
Ammolite Mainly aragonite (with calcite, silica and pyrite) CaCOs 2.75 – 2.8 1.52 – 1.68 4 Organik Gökkuşağı
Andalusite Aluminium silicate (Al 2SiO5) 3.05 – 3.2 1.627-1.649 7.5 Ala
Apatite Basic fluoro- and chloro-calicum phosphate Ca5(PO4)s(F,Cl,OH) 3.16 – 3.23 1.628-1.649 5 Mavi, yeşil
Aquamarine Aluminium beryllium silicate Al2Be3Si6O18 2.68 – 2.74 1.564 – 1.596 7.5 – 8 Mavi
Beryl ailesi
Aventurine Silicon dioxide (SiO2) 2.64-2.69 1.544 -1.553 7 Yeşil
Axinite Calcium aluminum borate silicate (Ca,Fe,Mn)sAl2BOsSi4Oi2OH veya Ca2(Fe,Mn)Al2BSi4Oi5(OH) 3.26 – 3.36 1.656 – 1.704 6.5 – 7
Aytaşı Potassium aluminum silicate KAlSi3O8 2.56 – 2.59 1.518 – 1.526 6 – 6.5 Beyaz, turuncu
Azurite Basic Copper Carbonate Cu3[OH|CO3]2 3.7 – 3.9 1,72-1.848 3.5 – 4
Calcite Calcium carbonate CaCO3 2.69 – 2.71 1.486- 1.658 3
Carnelian Silicon dioxide (SiO2) 2.58 – 2.64 1.53-1.54 6.5 – 7
Cassiterite Tin oxide SnO2 6.7 – 7.1 1.997-2.098 6 – 7
Chalcedony Silicon dioxide (SiO2) 2.58 – 2.64 1.530-1.540 6.5 – 7 Mor
Charoite Complex silicate containing phosphorus, calcium, and sodium (K(Ca;Na)2Si4O10(OH;F)-H2O) 2.54 – 2.78 1.55-1.561 4.5 – 5 Zayıf bir radyoaktivite var. %10
Chrome Diopside Calcium magnesium silicate ((Cr)2(Si,Al)2Û6) 3.22 – 3.38 1.664-1.73 5 – 6 Yeşil
Chrysocolla Hydrous copper silicate (Cu,AD2H2SiA(OH)4 . nH2O 1.9 – 2.4 1.469-1.57 2 – 4
Chrysoprase Silicon dioxide (SiO2) 2.58 – 2.64 1.53-1.54 6.5 – 7
Clinohumite Magnesium silicate (Mg,Fe)9(SiO4)4(F,OH2 3.13 – 3.75 1.629-1.674 6
Danburite Calcium boric silicateCaB2(SiO4)2 2.97 – 3.03 1.63-1.636 7 – 7.5
Elmas Carbon (C) 3.5 – 3.53 2.417-2.419 10 Sarı, beyaz, siyah
Fluorite Calcium fluoride CaF2 3 – 3.25 1.434 4 Mavi, mor, gri, ala
Garnet Calcium iron silicate X3Y2(SiO4)3 “X”:Mg, Fe, veya Ca. “Y”: Al, Fe3+ veya Cr. 3.62 – 4.1 1.78 – 1.89 7 – 7.5 Kırmızı
Almandine Garnet Iron Aliminium silicate Fe3Al2(SiO4)3. 3.94 – 4.3 1.77-1.82 6.5-7.5
Demantoid Garnet Calcium Aliminium silicate Ca3Al2(SiO4)3. 3.7-4.1 1.88-1.94 7 -7.5 Yeşil
Grossularite Garnet 6.5-7.5
Hessonite Garnet Calcium Aliminium silicate Ca3Al2(SiO4)3. 3.64-3.69 1.73-1.75 6.5-7.5
Mali Garnet 3.57 – 3.73 1.734 – 1.759 6.5-7.5 Sarı-yeşil
Pyrope Garnet Magnese Aliminium silicateMg3Al2(SiO4)3. 3.62-3.3.87 1.72-1.756 6.5-7.5
Rhodolite Garnet Iron Aliminium silicate Fe3Al2(SiO4)3. 3.85 1.72-1.76 6.5-7.5 Pembe
Spessarite Garnet Magnese Aliminium silicate Mg3Al2(SiO4)3. 4.12 – 4.18 1.79-1.82 6.5-7.5 Turuncu
Tsavorite Garnet 3.57 – 3.73 1.734 – 1.759 6.5-7.5 Yeşil
Goshenite Aluminum beryllium silicate Be3Al2(SiO3)6 2.66 – 2.87 1.562-1.602 7.5 – 8 Beyaz Beryl ailesi
Hambergite Beryllium borate Be2BO3(OH) 2.35 1.553-1.628 7.5 Borate sınıfı
Hematite Iron oxide iron(III) oxide, Fe2O3, a-Fe2O3 5.12 – 5.28 2.94-3.22 5.5 – 6.5
Hemimorphite Hydrous basic zinc silicate Zn4Si2O7(OH)2«(H2O) 3.3 – 3.5 1.614-1.636 5
Howlite Calcium borosilicate hydroxide Ca2B5SiO9(OH)5 2.45 – 2.58 1.586-1.605 3.5
Idocrase Calcium Magnesium Iron Aluminum Silicate Hydroxide. Ca1()(Mg, Fe^AL^SiO^^O^OH^ 3.32 – 3.47 1.7-1.723 6.5
Inci Calcium carbonateCaCO3. 2.6 – 2.85 1.52-1.69 2.5 – 4.5 Organik
Iolite Magnesium aluminum silicate Mg2Al4SisOi8 2.58 – 2.66 1.542-1.578 7 – 7.5 Mavi
Jadeite / nephrite Basic calcium magnesium iron silicate Na(Al,Fe)Si2O 2.9 – 3.03 1.6-1.627 6 – 6.5 Yeşil, beyaz
Jasper Silicon dioxide (SiO2) 2.5 – 2.9 1.54 6.5 – 7
Kantaşı Silicon dioxide (SiO2) 2.58 – 2.64 1.53-1.54 6.5 – 7
Kaplan gözü Silicon dioxide (SiO2) 2.58 – 2.64 1.534-1.54 6.5 – 7 Kahverengi
Kunzite Lithium aluminum silicate (LiAlSi2O6) 3.15 – 3.21 1.66-1.681 7
Kuvars Silicon dioxide (SiO2) 2.65 1.544 -1.553 7 Beyaz
Dumortierite quartz
3.26 – 3.41 1.678-1.689 7-8.5
Strawberry quartz
1.544-1.553 7
rutile quartz 1.544-1.553 7
mystic quartz
1.544-1.553 7 Ala
rose quartz
1.544-1.553 7 Pembe
smoky quartz
1.544-1.553 7 Kahve
Kyanite Aluminum silicate (Al 2SO5). 3.53 – 3.7 1.71-1.734 6 – 7 Mavi
Labradorite Sodium calcium aluminum silicate (Ca,Na)(Al,Si)4O8, 2.65 – 2.75 1.559-1.57 6 – 6.5
Larimar Hydrated sodium calcium silicate with manganese NaCa2Si3O8(OH) 2.74 – 2.88 1.595-1.645 4.5 – 5
Lapis lazuli mixture of minerals Sodium calcium aluminum silicate. 2.5 – 3 1.5 5 – 6 Mavi
Kaya, lazurite, lazulite, scorzalite olarak ta bilinir
Lepidolite Potassium lithium aluminum silicate hydroxide fluor KLi2AlSi4O10F(OH) 2.8 – 2.9 1.525-1.586 2.5 – 3 Çok zayıf bir radyoaktivite var
Malakit Basic copper carbonate Cu2CO3(OH)2 3.25 – 4.1 1.655-1.909 3.5 – 4 Çok az miktarda suda çözünebilir.
Maw-sit-sit Rock containing variable amounts of kosmochlor, jadeite and albite 2.5 – 3.5 1.52-1.74 6 – 7 Kaya,
Mercan Calcium carbonate CaCO^ 2.6 – 2.7 1.486-1.658 3 – 4 Organik,
Kırmızı, pembe, ten rengi, beyaz, siyah
Fossil coral Silicon dioxide (SiO2) 2.6 – 2.7 6.5 – 7
Morganite Aluminium beryllium silicate Be3Al2Si6O18 2.66 – 2.87 1.562-1.602 7.5 – 8 Pembe Beryl ailesi
Obsidyen Siliceous glassy rock 2.35 – 2.6 1.45-1.55 5 – 5.5 Volkanik lavın su ile temas etmesi ile obsidian oluşur.
Oltu taşı coal 1.30 -1.34 1.66 2.5 – 4 Organik
Oniks Silicon dioxide (SiO2) 2.65 – 2.91 1.544-1.553 6.5 – 7 Siyah
Opal Hydrous silicon dioxide SiO2-nH2O 1.98 – 2.5 1.37-1.52 5.5 – 6.5 Ala
Fire opal Sarı, turuncu, beyaz
Orthoclase Potassium aluminum silicate KAlSi3Os 2.56 – 2.58 1.518-1.53 6 – 6.5 Sarı
Zayıf bir radyoaktivite var %14
Pietersite Silicon dioxide (SiO2) 2.6 1.544-1.553 5
Prehnite Basic calcium aluminum silicateCa2Al2Si3O10(OH) 2.82 – 2.94 1.611-1.669 6 – 6.5 Yeşil
Pirit Iron sulphide FeS2 5 – 5.2 — 6 – 6.5 Sarı, gökkuşağı Sulfide sınıfı
Rhodochrosite Manganese carbonate Mn2+(CO3) 3.45 – 3.7 1.6-1.82 4 Çok az suda çözünür.
Rhodonite Manganese Iron Magnesium Calcium Silicate. Mn +0.9Fe2+0.02Mg0.02Ca0.05SiO3 3.4 – 3.74 1.716-1.752 5.5 – 6.5
Safir Aluminium oxide Al2O3 3.95 – 4.03 1.762 – 1.788 9 Pembe, mavi, yeşil, sarı, mor, turuncu, beyaz, siyah, ala
Scapolite Calcium Sodium Aluminum Silicate Carbonate Chloride Sulfate. Na2Ca2AkSi7O24Cl 2.57 – 2.74 1.54-1.579 5.5 – 6
Seraphinite Magnesium iron aluminum silicate hyroxide
H8 Mg5 Al2 Si3 Oi8. 2.55 – 2.75 1.576-1.599 2.0 – 2.5 Diğer bir adı angel stone Yeşil-beyaz
Serpentine Basic magnesium silicate (Mg,Fe)3Si2O5(OH)4 2.44 – 2.62 1.56-1.571 2 – 4 Kaya
Sitrin Silicon dioxide (SiO2) 2.65 1.544 -1.553 7 Sarı, turuncu Kuvars çeşidi.
Smithsonite Zinc carbonate ZnCO3 4 – 4.65 1.621-1.849 5 Carbonate sınıfı
Sodalite Sodium aluminum silicate chloride Na4Al3(SiO4)3Cl 2.27 – 2.33 1.48 5.5 – 6 Silicate sınıfı
Sphalerite Zinc sulphide (Zn, Fe)S 3.9 – 4.1 2.368-2.371 3.5 – 4 Sulfide sınıfı, diğer bir adı “blende”
Sphene Calcium titanium silicate CaTiSiO5 3.52 – 3.54 1.843-2.11 5 – 5.5 Sarı, ala
Silicate sınıfı, diğer bir adı “titanite” Çok zayıf bir radyoaktivite var. %3
Spinel Magnesium aluminium oxide MgAl2O4 3.54 – 3.63 1.712 – 1.762 8 Kırmızı, pembe, mavi, mor, gri
Spodumene Lithium aluminum silicate LiAlSi2 O6 3.15 – 3.21 1.66-1.681 6.5 – 7 Sarı
Silicate sınıfı
Sugilite Potassium sodium lithium iron manganese aluminium 2.76 – 2.8 1.607-1.611 6 – 6.5 Çok zayıf bir radyoaktivite var. %3
Sunstone Sodium calcium aluminium silicate Na(90-70%) Ca(10-30%) (Al, Si)AlSi2 O8 2.62 – 2.65 1.525-1.548 6 – 6.5 Silicate sınıfı. Diğer bir adı oligoklas’tır. Sunstone ve moonstone adında yarı değerli taş olarak kullanılmaktadır.
Tanzanite Calcium aluminium silicate Ca2Al3(SiO4)3(OH), 3.35 1.691-1.7 6.5 – 7 Mavi
Zoisite çeşidi
Topaz Aluminum fluosilicate Al2SiO4(F,OH)2 3.49 – 3.57 1.609 – 1.643 8 Mavi, beyaz
Azotic Topaz
rutile Topaz
mystic Topaz
Ala
Imperial Topaz
Turuncu
Turmalin Silicate compounded with aluminium, iron,
magnesium, sodium, lithium, or potassium.
XY3Al6B3Si6(OH)4
“X” Na veya Ca
“Y” Mg, Li, Al, veya Fe2+ 2.83 – 3.32 1.614 – 1.666 7 – 7.5 Kırmızı, pembe, mavi, yeşil, sarı, mor, turuncu, siyah, ala
chrome Tourmaline
Yeşil
parabia Tourmaline
Mavi, yeşil
rubellite Tourmaline
Turkuvaz Hydrated copper aluminum phosphate CuAl6(PO4)4(OH)8*5(H2O), 2.31 – 2.84 1.61-1.65 5 – 6 Turkuvaz
Verdite / Fuchsite Serpentine rock Al3(SiO4) 2.76 – 3 1.552-1.576 3 Kaya,
Verdite muskovit çeşididir. Krom mika’dan oluşmuş yeşil renkli bir kayadır
Variscite Hydrous aluminum phosphate Al(PO4)’2(H2O) 2.42 – 2.58 1.563-1.594 4 – 5 Phosphate sınıfı
Yakut Aluminium oxide Al2O3:Cr 3.97 – 4.05 1.762-1.778 9 Kırmızı
TAŞLAR HAKKINDA GENEL BİLGİLER
Sentetik: Sentetik taşlar insan tarafından üretilmiş olup temel olarak doğal taş ile aynı kristal yapısında, kimyasal kompozisyonda ve özelliklerdedir. Imitasyon: Doğal taşa benzeyen fakat tümüyle doğal olan veya olmayan farklı maddelerden yapılmış taşlardır
Değerli Taş Kesimlerinden Başlıcaları
Oval kesim (Oval Cut)
Yuvarlak kesim (Round Cut)
Armut kesimi (Pear Cut) ^^^^
Sekizgen /Zümrüt kesim Octagon / Emerald Cut 11:
Marquise Cut
Sertlik Derecelerine Örnekler
Tırnak: 2
Bakır para: 3
Bıçak: 5
Cam: 5.5
Çelik eğe: 6.5
Chromium (Cr) 9
Nanocrystalline Diamond : 11
Değerli Taşlar İçindeki Elementler
Hydrogen, Lithium, Beryllium, Boron, Carbon, Nitrogen, Oxygen, Fluorine, Sodium, Magnesium, Aluminum, Silicon, Phosphorus, Sulphur, Chlorine, Potassium, Calcium, Titanium, Chromium, Manganese, Iron, Copper, Zinc, Strontium, Zirconium.
Bir taşın kalitesinin ölçüsü:
İyi bir taşın sertlik derecesi 7’den büyük olmalı. Dayanıklı olmalı yani çatlamamalı, çok iyi bir şeffaflık ve berraklığa sahip olmalı, enteresan renkleri olmalı ve işlem uygulanmamış olmalı.
Sinterleme
Sinterleme, toz halindeki malzemenin erime sıcaklığı altındaki bir sıcaklığa belli bir süre maruz bırakılarak tozların birbirlerine değdikleri noktalardan başlayarak kaynaşmasına denir. Moleküler çekim kuvvetleriyle partikül kabuğunda oluşan yüzey geriliminin, sıcaklıkla azaltılıp biribirine kaynaşması, bu yönüyle eriterek kaynaşmadan çok farklılık gösterir.
Potassium (K), uranium (U), and thorium (Th) Zirconium (Zr) içeren mineraller radioaktiftirler. Radyoaktivite mineral içindeki konsantrasyon ve isotop miktarına bağlıdır.
BAZI TAŞLARIN ÖZELLİKLERİ ve TARİHÇELERİ
Zultanite (Diaspor) Kristalleri
Dünya çapında süstaşı kalitesindeki diaspor kristalleri [Al(OH)O] sadece Türkiye’de bulunur. Saydam bir görünüşe, camsı şeritli dış yüzeye, mükemmel dilinime, bazılarında dev boyutlara ve V-şekilli ikizlenmeye sahip bu kristaller, 1972 yılından beri sadece güneybatı Anadolu’daki tek bir madenden çıkartılmaktadırlar.
2005 yılından beri de, bunlar küresel süstaşı pazarlarında Milenyum Madencilik şirketi tarafından ticari bir isim olan “zultanit” adı altında satılmaktadırlar. Anadolu diaspor kristallerinin bulunuşu sadece tek bir yatakla sınırlıdır. Bu yüzden Uluslararası Renkli Süstaşları Birliği (ICA), zultanit (diaspor mineralinin süstaşı türü) kristallerinin dünya çapında çok ender bulunduğunu ve bunların da sadece Türkiye’de olduğunu ilan etmiştir. Milenyum Madencilik Limited Şirketi tarafından 2005 yılında devir alınan ve Muğla ilimizin Milas bölgesinde bulunan ruhsat sahası, “Zultanit” ismiyle dünyada ün yapmış bu değerli taşın bilinen tek kaynağıdır.
Zultanit yeraltından çıkartıldıktan sonra albenisini arttırmak için hiçbir işlem görmeden satışa sunulan nadir taşlardan birisidir. Zümrüt, yakut, safir ve hatta pırlanta bile modifiye edilerek güzelliği arttırılan taşlar arasında sayılabilir. %100 Natural olarak lanse edilen taşımızın doğal haliyle insanları büyüleyen pırıltısı yanı sıra, değerinin artmasına neden olan en büyük özelliği ise “Color Change” yani renk değiştirme özelliğidir. Dünya da bilinen yüzlerce değerli taş arasına bu özelliğe sahip olan sadece 5 adet değerli taş bulunmaktadır ve Zultanit bunlardan birisidir. Değişik ışık kaynakları altında yeşilden, pembeye kadar bir çok renk sergileyebilen Zultanit dünyanın en ünlü taş bilimcilerini hayrete düşürmeye devam etmektedir.
Turkuvaz
Bilinen taşların ve de tılsım olarak kullanılan taşların en popüleridir, çok sayıda da koruyucu özelliği bulunur. Turkuaz adı, Türk olarak bilinen Levanten tüccarlarının Doğu Akdeniz’den Avrupa’ya getirmesi gerçeği ile ilgilidir
Kuvars
(Quartz)
Kuvars dünya yüzünde en yaygın olan mineraldir. Neredeyse her jeolojik ortamda bulunur ve hemen hemen her kaya tipinde en az bir bileşeni vardır. Bu temel mineralin sıklığı >% 98 dir. Bir koleksiyoncuda kolayca kuvars örneklerinden yüzlerce olabilir. Heksagonal sistemde kristalleşen kuvars, doğada kristal ya da amorf (biçimsiz) halde bulunabilir. İçindeki yabancı maddelerin cins ve miktarına göre, saydam, renkli, ya da yarı saydam durumdadır. Kumlarda bolca bulunan kuvarsın saf olmayanları içinde demir vardır. Beyaz kum olarak bilinen oldukça saf kuvarslar camcılıkta kullanılır.
Yarı değerli taş olarak iyi bilinen bazı macrocrystalline (büyük kristal) çeşitleri şunlardır:
> Ametist, Sitrin, (doğada nadir görülür ancak sık sık ametist ısıtılarak oluşturulur), Sütlü kuvars (bulutlu beyaz çeşididir), Prasiolite (doğada ender görülür, ancak belirli yerlerde ametist ısıtılarak oluşturulur), Kaya kristali, Rose kuvars, Dumanlı kuvars.
Kriptokristalin (bir mikroskop ile ancak görülebilen kristaller) olan Kalsedon çeşitleri renklerine göre daha fazla karaktere ayrılır. Birincil çeşitleri şöyledir:
> Akik, Kantaşı, Carnelian, Krisopraz , Flint fibröz , Jasper , Oniks , Sard , Sardonyx Akik Taşı
(Agate)
Akik taşı isminini Sicilya’da bulunan Achates nehrinden almıştır. Bol renkli olması ve çeşiterinin bolluğu sebebi ile sevilen ve dikkat çeken taşlardandır . Sert, ve renkli kısımları saydam olmamasına rağmen ışık geçiren bir yapısı vardır. Muhammed A.S. efendimizin mühür olarak kullandığı yüzük de akik taşlıdır.
İnci
(Pearl)
Kültür incileri, canlı istiridyelere (Akoya veya güney denizi incileri) veya midyelere (tatlı su incileri) yerleştirilen ve genellikle doğal kabuktan bir boncuk veya etli bir doku parçası olan bir küçük uyarıcıdan elde edilir. İstiridyeler veya midyeler, uyarıcıya tutunan ve ‘sedef’ denilen bir madde salgılar. Ortaya çıkan sedef tabakaları incileri oluşturur. Bir inci elde etmek genellikle birkaç yıl sürer. Parlaklık ve boy genellikle aranacak iki ana faktör olarak kabul edilir. Parıltısı ne kadar koyu olursa, şekil ve yüzey de o kadar kusursuz ve inciler o kadar değerli olur. İnciler birçok renkte elde edilir. En popüler renkler beyaz, krem ve pembedir. Gümüşi, siyah ve altın rengi de son yıllarda büyük ilgi çekiyor. Ama koyu parlak siyah bir inci, nadir bulunur.
Oltu Taşı
(Jet, jaiet)
Bitkisel kalıntıların milyonlarca yılda karbonlaşmasıyla oluşan organik bir taştır. Yapı olarak farklı olmasına rağmen, oluşumundaki benzerlik nedeniyle siyah kehribar olarak da bilinir.
1- Elimizdeki toplu iğnenin ucunu iyice ısıtıp tespih tanesine hatırınız şayet elinizdeki tane Oltu tası ise iğne Oltu taşına işlemez yani batmaz,.batarsa taklittir.
2-Oltu taşını kazırsanız veya zımparaya sürerseniz kahverengi toz bırakır.
3-Oltu taşı kehribar özelliği gösterdiğinden, sürtünme sonucu elektriklenir ve küçük toz parçacıklarını çeker 4-Oltu tasını avucunuzun içine alıp üflediğiniz zaman üzeri buharlaşıp nemlenir.
Amber (Kehribar)
Çamgiller (Pinaceae) familyasından, bir çam türü olan Pinus succinifera ağaçlarının fosilleşmiş reçinesi. Toplumlarda bazı süs eşya yapımında kullanılan açık sarıdan kızıla kadar çeşitli renklerde yarı saydam, kolay kırılabilen bir fosildir. Baltık Denizi’nden (Polonya) çıkarılan kehribar, yüzyıllardan beri kadınların süs eşyalarından en gözde sayılan taşlardan biri olarak benimsenmiştir. Parlaklık ve renk açısından onu hiçbir saydam taş ile kıyaslamak mümkün değildir. Kehribara yapışan fosilleşmiş böcekler, yabani bitkilerin fazla oluşu, diğer taşlarda görülmeyen önemli özelliklerdendir.
Geçmişten günümüze taklit kehribar üretmek için Copal, Cam, Fenolic reçine, Selluloit, Casein, Bakalit, Plastik, Akrilik, Polyester v.b. maddeler kullanılmıştır.
Uygulanabilecek en pratik ve hızlı yöntem, kor haline getirilmiş ince bir metal (iğne, çivi, çubuk) ucu, eldeki malzemenin göze çarpmayacak bir yerine (Örn. Boncuk ise delik kenarına, yüzük veya heykel gibi figür ise taban kısımlarına) dokundurmaktır. Gerçek kehribarda hoş bir çam reçinesi kokusu ortama yayılır, buna karşılık plastik özellikli bir malzeme kötü bir koku yayar. Günümüzde, Dünyanın her yerinde ağaçlar kendilerini korumak için hala reçine salgılamaya devam ediyorlar. Reçinenin yeraltında sertleşerek kehribara dönüşmesi milyonlarca yıl alır ve genelde eski kehribarlar daha serttir. Oluşumları bir kaç yüz seneden 10 milyon kadar süren yani nispeten genç sayılabilecek, sertleşmesini ve polimerizasyonunu tamamlamamış kehribarlara COPAL adı verilmektedir. Copal, dış görünüm olarak kehribara çok benzer hatta çoğunlukla aynı görünüme sahiptir. Ancak, fiziksel olarak bazı farklılıkları vardır. Kehribar olma sürecini tamamlayamayan copal 150 derecenin altında erir, reçine gibi yapışkanlaşır ve tipik reçine kokusu yayar. Kehribar kadar sert değildir, tırnakla copalde iz bırakabilirsiniz.
Kübik zirkonya (CZ),
Elmas imitasyonu.
Sinterleme sonucu mono kristal fazdan polikristalin kübik forma dönüşen zirkonya (ZrO2) derivesidir. Kuyumculukta terminoloji hatası olarak kübik zirkonya yerine zirkon tabiri yerleşmiştir. Halbuki zirkonyum oksit yani zirkonya (ZrO2) derivesidir. Asıl zirkon ise kimyasal kompozisyonu ZrSiO4 olan zirkonyum mineralidir. Kısaca asıl rengi kahverengi olup, kullanım için genelde ısıtılarak şeffaf ve renksiz hale getirilir.
Tesbih
(Prayer Beads)
Bir ipe dizili, çeşitli maddelerden yapılan belirli sayıda taneler.. .tesbih aslında bir ibadet eşyasıdır. Tesbih’in doksan dokuz tanesi Allah’ın Esma-ül Hüsna denilen doksan dokuz adının sayılmasıdır. Namaz sonunda sırası ile otuzüçer defa Sübhanallah-Elhamdulillah-Allahu Ekber sözleri tekrarlanır, islamda ibadetin bir gereği olan tesbih otuzüçlük ve doksandokuzluk dizileri ile aynı zamanda bir sanat dalı olarak gelişmiş, tesbih yapan atölyeler tezgahlar açılmıştır.
Tesbih yapımında kullanılan malzemeler aşağıda verilmiştir:
■ Kıymetli ve yarı kıymetli taşlar
o Zümrüt, Yakut, Lapis, Firuze, Lületaşı, Akik, kuars,Ametist,Yeşim, Yıldız taşı, Necef, Kan taşı, Şah maksut gibi.
■ Hayvansal ürünlerden
o Sedef, İnci, Mercan, Fildişi, Deve dişi,Mors dişi,Deve Kemiği,Fil kemiği, Bağa, Keçi-Manda-Geyik-Ceylan-Bufalo-Sergerdan(Gergedan boynuzu) gibi tesbihler yapılmıştır.
■ Organik maddelerden yapılan:
o Kehribar, Siyah kehribar Oltu, Abanoz, Zeytin çekirdeği, Gül, Peleseng(gemi ağacı), Vengi(Sandal Ağacı), Demirhindi, Sakız Ağacı, Kuka, Narçıl, Andız, gül ağacı,Yılan ağacı, Öd ağacı
■ kristal, Beykoz boncuğu gibi cam tesbihlerinde yapıldığı görülür,
Tesbihlerin 33’lük bölümlerini ayıran ayrı parçalara Nişane, iki ucu birleştiren ve genellikle çok süslü yapılan parçayada imame denir. Altın gümüş ve ibrişim püsküllü imamelerin ucuna takılan degerli taşlar dizili veya altın, gümüş tel örgülü saçaklar tesbihe ayrı bır guzellık verir. En iyi tesbihler Osmanlılar devrinde İstanbulda yapılmış, İstanbulda yüzlerce tesbih atölyesi açılmıştır. Tesbihlerin çok ufak tanelilerine zenne yani kadın tesbihi denir. Birde genellikle ceviz ve Ihlamur ağacından yapılan iri taneli en büyüğü 999’luk zikir tesbihleri mevcuttur, bunlar tekke işi olup zikir ayinleri sırasında çekilir…
Osmanlı Tesbihi
Osmanlı Katalin Tesbih. Osmanlı son döneminde bir İtalyan firmasınca üretilen tesbihler fabrikanın ismiyle KATALİN olarak adlandırılmıştır. Osmanlı döneminde zikir amaçlı çekilmeyen, yani elde sallama olarak tabir ettiğimiz tesbihler 27/28 tane olarak dizayn edilmiştir.
Yunan Tesbihi | Greek Worry Beads :
Yunan tesbihi, KOMBOLOI, binlerce yıldır ibadet amaçlı kullanıldı, şimdilerde sigarayı bırakmak için kullanılmaktadır
DEĞERLİ TAŞ İŞLEME YÖNTEMLERİ
(Gemstone Treatment)
Birçok değerli taş renk ve berraklığını düzeltmek için işleme tabi tutulur günümüzde Bu işlemlerin bazıları Kabul edilir bazıları ise kabul edilemezlerdir. Kabul edilen metotlardan biri rengini kalıcı olarak değitirmektir.
Isil Işleme
(Heat Treatment)
Taş yaklaşık 1600 dereceye kadar ısıtılır. Kimyasal elementler ve diğer yabancı maddeler yeniden şekillenirler ve taşın rengi değişir. Bu değişiklik daha koyu, daha açık, daha yoğun veya daha farklı bir renk olabilir. Örnek olarak mavi safir içindeki iplikçiklerin çözünmesi sonucu parlaklık ve renginin değişmesi gösterilebilir. Isıl işlem kalıcıb ir sonuç doğurur ve geri dönüşüm yapılamaz.
Berilyum Ile Işleme
(Beryllium Treatment)
Berilyum işleme yöntemi en son eklenen yöntemlerdendir. Berilyum işleme ısıl işlemenin bir çeşididir özellikle safir için kullanılır, ısıl işleme esnasında berilyum elementi ekler. Beryllium yakut, beryl, aquamarine ve chrysoberyl taşlarında bulunur. Safire berill ile ısıtıldığında sonuç mavi tonda azalma olur Böylece parlak sarı veya turuncu safir zayıf sarı veya yeşilimsi safirden elde edilir. Çok güzel renkler bu metot ile elde edilebilir.
Difüzyon Metodu İle İşleme
(Diffusion Treatment)
Bu metot ile ilgili tartışmalar vardır. Difüzyon ile işlemede taşın yüzeyi bilinen bir kimyasala yüksek sıcaklıkta bir fırında maruz bırakılır. Genellikle sadece taşın yüzey rengi değişir. Taşı ikiye ayırırsanız içinin farklı renkte olduğunu görürsünüz. Genellikle işlenen malzeme rengi bozuk veya renksiz bir taştır.
Kırık Doldurma İşlemi
(Fracture Filled Treatment)
Değerli taşlarda bulunan Küçük çatlaklar veya kırıklar taş içinde ilerleyen ışığın yolunu kesebilir. Taşın renginde beyazlıklara veya ölü renk bölgelere neden olur. bazen bu çatlaklar, yüzeye ulaşırsa , içinden ışığın düzgün geçmesini sağlayacak bir madde iğle doldurulur.Bu işlem için değişik maddeler kullanılabilir. Yağ, cila, epoxy, cam, boraks bunlardan bazılarıdır.
Radyasyona Tabi Tutma
(Irradiation Treatment)
Neredeyse piyasada satılan her mavi topaz radyasyona tabi tutulmuştur. Mavi topaz gerçekte doğada çok ender bulunur.mavi olanların rengi de kirli bir mavidir. Bugünlerde bulunan güzel mavi renkli topazlar şeffaf topqzların doğrusal hızlandırıcılarda yüksek dozda electron akımına veya nükleer reaktörlerde nötron akımına maruz bırakılır. Bu etki sonucu taşın kristal yapısında rengini değiştirecek değişiklik meydana gelir.
Bazı Taşların renklerinin Radyasyon ile değiştirilmesi
Taş Başlangıçtaki rengi işlem sonrası rengi
Beryl Şeffaf Sarı
Mavi Yeşil
Şeffaf Mavi
Elmas Şeffaf veya sarıdan kahveye Yeşilden maviye
Fluorite Şeffaf Çeşitli
inci Parlak renkler Griden siyaha veya gri-mavi
Kuvars Şeffaftan sarıya ve yeşilin tonlarına kahve, ametist, füme, gül
Topaz Sarıdan turuncuya Güçlenmiş renkler
Şeffaftan mavinin tonlarına Kahve, mavi, yeşil
Turmalin Şeffaftan çeşitli renklere Sarı, kahve, pembe, kırmızı, yeşil-kırmızı
Mavi Mor
Zirkon Şeffaf Kahveden kırmızıya
Yarı/değerli taşları tanımlamak için ilk adım: mercek yardımı ile gözle kontrol etmektir, sonraki adım enstrümantal testlerdir, refraktometre gibi araçların kullanımını gerektirir. Tanımlamada kullanılan entstrümanlar/aletler ve malzemeler şunlardır: Büyüteç, Cımbız, Chelsea filtresi, Refraktometre, Polariscope, Mikroskop, Tartı aleti (% 1 gr), Hacim ölçer, Referans kitaplar (reference guide), Taş temizleme bezi, Akkor ışık kaynağı, Ultraviyole ışık kaynağı, Gün ışığına eşdeğer aydınlatma sağlayan lambalar.
Gözle Kontrol
Doğal renkli arka plan, düzgün aydınlatılmış ortam, başarılı bir şekilde görsel analiz yapmak için gereklidir. Referans klavuzlar da kullanılarak taşların renk (color), şeffaflık(Transparency), parlaklık(luster), Dağılım/renklere ayrılma (Dispersion), Montaj kalitesi gibi özellikleri kontrol edilerek tanımlama yapılabilir.
Enstrümantal Test
Her taşın kendine özgü optik ve fiziksel özellikleri vardır, olumlu bir tanımlama yapmak için bu özelliklerin bilimsel verilerle kanıtlaması gerekir. Taşların optik ve fiziksel özelliklerini, ait oldukları maden türlerini belirlemek için yapılması gereken bazı gemolojig testler vardır. Taşlar, her test öncesinde tüy bırakmayan bir bezle silinmeli üzerindeki tozlar ve yağlar temizlenmelidir.
Referans Klavuzu/Kitabı: Bir referans kitap, büyük bir araçtır.Gem tanımlama sürecinde büyük yardımları olan pek çok yayın bulunmaktadır. “Gem Identification Made Easy” kitabı, Refraktif indeks ve Özgül ağırlık tabloları, adım adım talimatlar, Gemological araçlar, yararlı ipuçları, ve çok daha fazlasını içerir. IDENTIFICATION MADE EASY
A Hands-On Guidc EO
Mor* Curt hdl’.nt Buyîrtg & Svlling
Büyüteç: Yarı/değerli taş tanımlaması için 10 büyütmeli bir büyüteç kullanılmalıdır. Işıklı bir büyüteç ve bir cımbız kullanarak, hızlı bir tanımlama yapılabilir. Bu yöntem ile bir taşın çift kırılma özelliği olup olmadığı (doubling), yüzey özellikleri ve içine katılan maddeler hakkında bilgi elde etmek mümkündür …«aaaafc
Yoğunluk:
Taşın havadaki ağırlığının sudaki ağırlığına oranı olarak tanımlanmıştır. Taşların yoğunluğu (gravity) ayırdedici bir özelliktir. Yoğunluğu belirlemek için çeşitli yöntemler vardır. Taşın ağırlığı hassas bir terazi ile ölçülür. Daha sonra taşın hacmi hesaplanabilir veya ölçülür.
Refraktometre:
Kırılma indeksi (RI), bir yarı/değerli taştan geçen ışığın açısı ve hız değişikliklerini ifade eder. Kırılma indisi sıvısından çok az bir miktar ve bir refraktometre kullanarak bu ölçüm yapılır. RI ölçüldükten sonra referans kitaplar kullanılırak yarı/değerli taşın türü belirlenir.
Mikroskop:
Mikroskop ile taşların berraklık ve katkılama özelliklerini tespit etmek mümkündür. Taşın üzerinde bulunan parmak izi, yağ ve kir kolayca yanlış bir tanımlamaya neden olabilir bu yüzden inceleme yapmadan önce taşı iyice temizlemek gerekir.
Chelsea Filtre / Renk Filtresi:
Krom ve kobalt gibi geçiş elementleri (Transient elements) taşın rengini değiştirebilir. Chelsea renk filtresi, geçiş elementleri içeren bu tip taşları tespit etmek için kullanılan bir araçtır. Chelsea filtresi, doğal taşları sentetik taşlardan ayırmakta son derece faydalıdır.
Polariscope:
Bu aletle yarı/değerli saydam taşların tek yada çift kırılma özelliğine sahip olup olmadığı kontrol edilir.
Spektroskop: Tayfölçer
Taşların kimyasal bileşimi ve kristal yapısı, taş rengini belirler. Tayfölçer aleti her taşın kendine özgü spektrum desenini tanımlamak için kullanılır. Bir prizma olan bu cihaz ışığı tayflarına ayırır. Taşın ışık emilim spektrumu genellikle koyu çizgiler veya bantlar ve karanlık alanlar oluşturur. Ölçekte görünür ışık yelpazesini temsil eden bu çizgiler ve bantlar deseni taşa ait mineral türlerini belirlemekte yardımcı olur.
Calcite dichroscope:
Bu alet yarı/değerli taşın dichroism veya pleichroism özelliğini belirler.
Ultra Violet Işık Kaynağı:
Ultraviyole lamba gem tanımlayıcısı için pek çok amaca hizmet eder. Karanlık bir ortamda ultraviyole lamba ile taşlar görüntülenerek tanımlama yapılabilir. Uzundalga UV radyasyonu ile Zümrüt testi yapılabilmekte, ayrıca, sentetik beyaz spinel ve renksiz sentetik safir, ısıtılmış mavi safir ve eski Verneuil sentetik mavi safir ayırmak için çok kullanılabilir. Tanzanit taşını kısa dalga UV radyasyonu ile kontrol ederek, taklitlerinden kolaylıkla ayırmak mümkündür
Gerçek ve sentetik taşları birbirinden ayırmak için yapılması gereken başka ek testler vardır.
• Sadece demir içeren bazı taşların manyetik özelliklerini tespit etmek için bir mıknatıs testi yapılabilir.
• Tahrip edici testler de vardır. Tahribatsız muayene, bazı taşların belirlenmesinde yardımcı olsa da, şeffaf taşlar için tavsiye edilmez. Bu tür testler sahibinin rızası ile kullanılması gerekir.
■ Sertlik testi tahrip edici bir test olarak kabul edilir. Bir araç kullanarak, sertliği Mohs ölçekli karşılaştırma yapmak amacıyla taş yüzeyi kazınarak sertlik noktası test edilir.
■ Sıcak nokta testi, plastik, mum, hatta yağlar ile emprenye edilmiş olma olasılığı şüpheli olan taşları test etmek için kullanılabilir. Taşa sıcak bir iğne ile nokta teması yapıldığı zaman emdirilmiş malzeme yüzeyinde terleme oluşur, bu test tahrip edici test olarak kabul edilir.
1. Ölçekli şırınga*: Hacim ölçmek için
2. Digital kumpas: boncuk çapı ölçmek için 1/100 mm hassasiyetli
3. Digital tartı aleti: 1/100 gr hassasiyetli
4. Karga burnu, alien pense, yan keski:
5. Lastikli misina:
6. Çelik tel:
7. Dremel:
8. Tesbih ipi:
9. Malzeme çantası: Zincir, imame,bit, bağlantı elemanı vb.
10. Elmaslı cila pastası : 5 ve 28 mikron: Taşları parlatmakta kullanılır.
• Ölçekli şırınga veya digital kumpas ile hacim ölçüp taşların yoğunluklarını hesaplıyıp gerçek olup olmadıklarını belirliyorum.
YARI/ DEĞERLİ TAŞLARIN ÖNEMLİ BAZI JEOLOJİK ÖZELLİKLERİ
Kaynakça:GemSelect.com, wikipedia.com, http://webmineral.com/data vb.
Not: Bu Verilen bilgilerin doğruluğu kullanılan kaynakların doğruluğu ile sınırlıdır.
Sertlik derecesi 7’den büyük olan taşlar değerli olarak kabul edilmektedir. Bu kritere göre belirlenen değerli taşlar aşağıda listelenmiştir.:
> Çok bilinen değerli taşlar: Elmas, Yakut, Zümrüt, Safir, Topaz
> Az bilinen değerli taşlar: Alexandrite, Aquamarine, Danburite, Garnet, Goshenite, Hambergite, Iolite, Morganite, Spinel, Turmalin, Zirkon, Zultanite
Yukardaki listede verilenler haricindeki doğal taşlar yarı değerli taş olarak sınıflandırılır. Ayrıca sentetik ve imitasyon taşlar vardır. Bazı önemli tanımlar:
Gem: Süs amaçlı kesilmiş ve parlatılmış değerli veya yarı değerli taş.
Carat tanımı: Keçiboynuzu tohumudur.
1 carat =0.20 gram
1 gram= 5 carat
Sonraki sayfada önce taşlar albümü sunulucak daha sonra sırasıyla burç taşları, taşların iyileştirici etkileri, jeolojik özellikleri, genel bilgiler, bazı değerli taşlar hakkında bilgiler değerli taş işleme yöntemleri verimektedir.
■ Taşlar orijinal ingilizce adlarına göre alfabetik olarak sıralanmıştır.
■ Taşların bilinen türkçe karşılıkları parentez “()” içinde bir kez yazılmıştır. Daha sonraki tablolarda ise türkçe adlar direkt olarak kullanılmıştır.
■ “/” işareti bir alt sınıf veya taşın bir çeşidini belirtmek için kullanılmıştır.
■ “,” işareti iki adı/tanımı olan durumlarda kullanılmıştır.
■ Bir karşılaştırma yapabilmak amacıyla bilinen değerli metaller ilk satırda örnek olarak gösterimiştir.
■ Taşlar albümde gösterilenden farklı yapıda ve renklerde de olabilirler. Takdir edersinizki tüm çeşitlerini albüme sığdırmak mümkün değildir.
YARI / DEĞERLİ TAŞLAR ALBÜMÜ
B 3 n ^^^^^ 1 * ” 1
Altın (gold) Altın (gold) Altın (gold) Gümüş (Silver) Gümüş (Silver) Bakır (Copper) Bakır (Copper) platin platin
D O •t- Q
Agate (Akik) Fire agate Geode agate Dentritic agate Alexandrite/ Chrosoberyl Alexandrite/ Chrosoberyl Amber (Kehribar) Amber Amber
# Iİ 9 ^ ><3 * LJ
Amethyst (Ametist) Amethyst Amethyst Ametrine (Ametrin) Ametrine Amazonite Amazonite Ammolite Ammolite
11 H $
p^^x ””’ I 1
Andalusite Andalusite Apatite Apatite Aquamarine Aquamarine Aquamarine Avanturine Avanturine
d?! c 1
Axinite Axinite Azurite Azurit Blood stone (Kantaşı) Blood stone Calcite (Kalsit) Calcite Calcite
AK %
Carnelian Carnelian Cassiterite Cassiterite Chalcedony (Kalsedon) Chalcedony Chalcedony Charoite Charoite
E ö u □ % ■ 4′ n
Chrysocolla Chrysocolla Chrysoprase Chrysoprase Citrine (Sitrin) Citrine Citrine Clinohumite Clinohumite
11 ü ^^^^^^^^^^^^^^^^
Coral (Mercan) Coral Fosil Coral Danburite Danburite Diamond (Elmas) Diamond Diamond Diamond
M / ^^^^^^^^^^^^ y 0 4
Zultanite/Diaspore Color-Change Diaspore Color-Change Diaspore Color-Change Diaspore Color-Change Diaspore Chrome Diopside Chrome Diopside Tashmarine Diopside Tashmarine Diopside
o I MHBİİ J
Emerald (Zümrüt) Emerald Emerald Fluorite Fluorite Fluorite Fluorite Garnet/ Granat (lal taşı / süleyman
taŞl) Color-Change Garnet
* ffli Egg
Demantoid Garnet Rhodolite Garnet Hessonite Garnet Pyrope Garnet Grossularite Garnet Tsavorite Garnet Almandine Garnet Spessartite Garnet Mali Garnet
Goshenite/White
Beryl Helidor/Golden
Beryl Hambergite Hematit Hematit Hemimorphite Howlite Idocrase Iolite
□ % ® ft
Jade (Yeşim) Jade Jet (Oltu) Jet Jasper Jasper Kyanite Kyanite
‘ ‘*/ ^ ■
Kunzite Andesine Labradorite Andesine Labradorite Labrodorite Labrodorite Larimar Larimar Lepidolite Lepidolite
B^^^^^^^^^^B *1 luto □ M
Lapis lazuri Lapis lazuri Lapis lazuri Malachit (Malakit) Malachit Maw-Sit-Sit Moonstone (Aytaşı) Moonstone Moonstone
□H
ÖP
Black Rutile
Quartz
1
Smoky quartz (Dumanlı kuvars)
Rhodochrosite (Rodokrozit)
Rhodochrosite
Rhodochrosite
Rhodonite (Rodonit)
Rhodonite
Ruby (yakut)
Ruby
Ruby
Sapphire (Safir)
Sapphire
Sapphire
Color change Sapphire
Sapphire
Scapolite
Scapolite
Serpentine
Shiva-lingam | Shiva-lingam
Topaz
Sugilite Sunstone
Imperial Topaz Mystic topaz
Topaz
Tanzanite
Topaz
Tiger’s eye
Topaz
Tiger’s eye
Tourmaline (Turmalin)
Tourmaline
M : ell
Tourmaline Tourmaline Chrome Tourmaline Paraiba Tourmaline Rubellite Tourmaline Turqoise (Turkuvaz) Turqoise Turqoise Turqoise
M # ‘ ^ ^^^^^^^^^^^ ‘if ■ ■* 1
Verdite/ Fuchsite Variscite Ruby zoisite. Ruby zoisite. Ruby zoisite. Zircon (Zirkon) Zircon/Jacinth Zircon Zircon sand
DOĞUM AYI TAŞLARI
BURÇ TAŞLARI OCAK ŞUBAT MART NİSAN MAYIS HAZİRAN TEMMUZ AGUSTOS EYLÜL EKIM KASIM ARALIK
Modern Garnet Ametist Aquamarine Elmas Zümrüt İnci, Aytaşı Yakut Zebercet Safir Opal, Turmalin Sarı Topaz, Sitrin Turkuvaz, Mavi Topaz, Tanzanite
Geleneksel (Traditional) Garnet Ametist Kantaşı Elmas Zümrüt Alexandrite Yakut Oniks/Sardonyx Safir Turmalin Sitrin Zirkon,
Lapis
Mistik Zümrüt Kantaşı Yeşim Opal Safir Aytaşı Yakut Elmas Akik Jasper İnci Oniks
Ayurvedic Garnet Ametist Kantaşı Elmas Akik İnci Yakut Safir Aytaşı Opal Topaz Yakut
Arap (Arabic) Garnet Ametist Kantaşı Safir Zümrüt Akik, Kalsedon, İnci Carnelian Oniks/Sardonyx Zebercet/Chrysolite Aquamarine Topaz Yakut
Yahudi (Hebrew) Garnet Ametist Kantaşı, Jasper Safir Akik, Carnelian, Kalsedon Zümrüt Oniks Carnelian Zebercet/Chrysolite Aquamarine Topaz Yakut
Hint (Hindu) Serpent Chandrakanta (Aytaşı) Altın, Shiva-lingam Elmas Zümrüt İnci Safir Yakut Zircon Mercan Kedi gözü Topaz
İtalyan (Italian) Garnet, Jacinth (Zirkon) Ametist Jasper Safir Akik Zümrüt Oniks Carnelian Zebercet/Chrysolite Beryl Topaz Yakut
Polonya (Polish) Garnet Ametist Kantaşı Elmas Zümrüt Akik, Kalsedon Yakut Oniks/Sardonyx Sardonyx Aquamarine Topaz Turkuvaz
Romanya (Roman) Garnet Ametist Kantaşı Safir Akik Zümrüt Oniks Carnelian Sardonyx Aquamarine Topaz Yakut
Rus (Russian) Garnet, Hyacinth Ametist Jasper Safir Zümrüt Akik, Kalsedon Yakut,
Oniks/Sardonyx Alexandrite Zebercet/Chrysolite Beryl Topaz Turkuvaz, Chrysoprase
Burç Taşları
Aşağıdaki bilgiler http://www.kenzay.com sitesinden alınmıştır. Bur sitede pazarlama amaçlı bir karıştırma olduğu göze çarpıyor.
Koç 22 Mart – 21 Nisan: [Akik] [Ametist] [Garnet (Lâl Taşı)] [Hematit] [Jasper] [Kantaşı] [Kristal Kuvars] [Kyanit] [Opal] [Turmalin] [Yakut]
Boğa 22 Nisan – 21 Mayıs: [Akik] [Kristal Kuvars] [Kyanit] [Lapis] [Pembe Kuvars] [Safir] [Topaz] [Turkuaz] [Yeşim] [Zümrüt]
İkizler 22 Mayıs – 21 Haziran [Akik] [Akuamarin] [Aventurin] [Krizokol] [Krizopras] [Peridot] [Sitrin] [Topaz] [Turmalin] [Zümrüt]
Yengeç 22 Haziran – 21 Temmuz: [Akuamarin] [Aytaşı] [Kristal Kuvars] [Krizopras] [Rodokrozit] [Safir] [Yakut] [Zümrüt]
Aslan 22 Temmuz – 21 Ağustos: [Akik] [Güneştaşı] [Kaplangözü] [Kehribar] [Oniks] [Topaz] [Turmalin] [Yakut] [Zümrüt]
Başak 22 Ağustos – 21 Eylül: [Akik] [Amazonit] [Aventurin] [Jasper] [Kehribar] [Peridot] [Rutil Kuvars] [Turmalin] [Yeşim]
Terazi 22 Eylül – 21 Ekim: [Akuamarin] [Aventurin] [Krizopras] [Kyanit] [Lapis] [Malakit] [Pembe Kuvars] [Peridot] [Topaz] [Turmalin] [Yeşim]
Akrep 22 Ekim – 21 Kasım: [Akuamarin] [Dumanlı Kuvars] [Garnet (Lâl Taşı)] [Jasper] [Kunzit] [Obsidyen] [Rutil Kuvars] [Sitrin]
Yay 22 Kasım – 21 Aralık: [Akik] [Ametist] [Garnet (Lâl Taşı)] [Lapis] [Malakit] [Safir] [Sodalit] [Sugulit] [Topaz] [Turkuaz]
Oğlak 22 Aralık – 21 Ocak: [Garnet (Lâl Taşı)] [Hematit] [Malakit] [Obsidyen] [Oltu] [Oniks] [Turmalin] [Yakut] [Zirkon]
Kova 22 Ocak – 21 Şubat: [Akuamarin] [Ametist] [Garnet (Lâl Taşı)] [Kristal Kuvars] [Lapis] [Obsidyen] [Oltu] [Oniks] [Zirkon]
Balık 22 Şubat – 21 Mart: [Akuamarin] [Ametist] [Aytaşı] [Kalsit] [Kantaşı] [Kristal Kuvars] [Pembe Kuvars] [Sugulit]
Yıl Dönüm Taşlan
EVLILIK YIL DÖNÜMÜ TAŞLARI EVLILIK YIL DÖNÜMÜ TAŞLARI
1 ‘inci yıl Altın 18’inci yıl Kedi gözü
2’inci yıl Garnet 19’uncu yıl Aquamarine
3’üncü yıl Inci 20’inci yıl Zümrüt
4’üncü yıl Blue Topaz 21’inci yıl Iolite
5’inci yıl Safir 22’inci yıl Spinel
6’ıncı yıl Ametist 23’üncü yıl Imperial Topaz
7’inci yıl Oniks 24’inci yıl Tanzanite
8’inci yıl Turmalin 25’inci yıl (Gümüş _ jubilesi) Gümüş
9’uncu yıl Lapis Lazuli 30’uncu yıl (Inci jubilesi) Inci
10’uncu yıl Elmas 35’inci yıl Zümrüt
11 ‘inci yıl Turkuvaz 40’ıncı yıl Yakut
12’inci yıl Yeşim 45’inci yıl Safir
13’üncü yıl Sitrin 50’inci yıl (altın Jubilesi) Altın
14’üncü yıl Opal 55’inci yıl Alexandrite
15’inci yıl Yakut 60’inci yıl (elmas Jubilesi) Elmas
16’ıncı yıl Zebercet 70’inci yıl (safir Jubilesi) Safir
17’inci yıl Saat 80’inci yıl (yakut Jubilesi) Yakut
HAFTANIN GÜNLERİNE GÖRE TAŞLAR
Pazar Topaz
Pazartesi Inci
Salı Yakut
Çarşamba Ametist
Perşembe Safir
Cuma Akik
Cumartesi Turkuvaz
Taşların şifa verici etkileri olduğu tartışmalı bir konu olmaya devam etmektedir. Sihirbazlar, şamanlar, şifacılar, vb. tarafından yüzyıllardır taşların etkileri olduğu iddia edile gelmiştir. Plesebo etkisi ile olsun veya bilemediğimiz bir mekanizmayla olsun iyileşmeye yardımcı oluyorsa, bence sorun değil. Ancak taşların yutulmaması, yenmemesi, radyoaktif olanlardan uzak durulması şartıyla üzerinizde ya da evinizde bulundurmanızın bir sakıncası olmayacaktır.Aşağıdaki tabloda taşların psikolojik iyileştirici etkilerini yalın olarak derlemeye çalıştım.
Akik Koruma taşıdır. güç kazandırır, kötü rüyaları ve stresi önler enerji boşaltır. Enerjileri dengeler ve yetenekleri uyandırır. Sigaraya olan bağımlılığı defeder.
Considered a protection stone. It is believed to attract strength and offer protection from bad dreams, stress and the draining of energy. Agate is said to balance energies and awaken talents
Alexandrite Mutluluk getirir, Kendine saygıyı artırır. – Brings happiness, increase self-esteem.
Amazonite Yatıştırıcı ve sakinleştirici bir etkiye sahiptir. Negatif enerjinin giderilmesini, üzüntü ve kederin yok olmasını sağlar.
Believed to have a soothing and calming effect. It accomplishes this by dispelling negative energy and allowing us to let go of sadness and grief.
Amber Deprasyonu azaltır, İfade etmeyi kolaylaştırır, Kaygı/endişe gerilimini dağıtır
Ametist Sezgi ve yaratıcılık gücünü yeniler, Cesareti güçlendirir, Aşırılıklara karşı korur – Refreshes intuition and creativity, strengthens courage, guards against excess.
Apatite Stresi azaltır, İfade etmeyi kolaylaştırır, Sinirsel gerginliği defeder.-Eases stress, facilitates expression, dispels nervous tension
Aquamarine Zihin karışıklığını azaltır, İfade etmeyi kolaylaştırır, Doğal olmayan korkuları engeller, Zihinsel berraklığı keskinleştirir. -Diminishes disorientation, facilitates
expression, curbs unnatural fear, and sharpens mental clarity.
Aventurine Stresi azaltır, Duygusal dengeyi onarır, Bağımsızlık geliştirir, Zihinsel berraklığı keskinleştirir. -Eases stress, restores emotional balance, promotes independence, and sharpens mental clarity.
Aytaşı Zihinsel dengesizliğe karşı direnci artırır, Sezgiyi artırır , yeni düşünceler geliştirir – Resists mental imbalance, improves intuition and receptivity.
Azurite Karar verme yeteneğini düzeltir, Deprasyonu azaltır, Rüyaları güzelleştirir, Zihinsel dengeyi geliştirir, Zihinsel berraklığı keskinleştirir, Zihinsel disiplin ve
duyarlılığı artırır. – Improves decision-making, eases depression, heightens dreams, promotes mental balance, sharpens mental clarity, increases mental discipline and sensitivity.
Chalcedony Depresyonu kovar, rüyalar güzelleştirir itibarı artırır, sinirliliği defeder, teşvik, sevinç ve mutluluk getirir, akli dengeyi destekler, zihinsel berraklığı artırır ve
olumsuzluk ve kabusları azaltır.- Soothes depression, heightens dreams, promotes goodwill, dispels irritability, brings joy and happiness, supports mental balance, increases mental clarity, and reduces negativity and nightmares.
Chrome Diopside Güvensiz durumlardan kurtarır, Kendine saygıyı güçlendirir. – Relieves insecurity, strengthens self-esteem.
Chrysocolla Stresten kurtarır Duygusal dengeyi onarır, Suçluluk duygusunu azaltır, Olgunluğu geliştirir Kaygı gerilimini dağıtır
– Relives stress, restores emotional balance, assuages guilt, promotes maturity, and dissipates nervous tension.
Chrysolite Aldanma/Yanılmaları teşhir eder. Deprasyon ile savaşır. Duygusal ve akılsal dengeyi onarır. Geçmiş tecrübelerinizi meydana çıkartır.
– Exposes delusion, fights depression, supports emotional and mental balance, aids in discovering past life experience.
Chrysoprase Dikkatli olmayı özendirir. Esnek olmayı sağlar. İsteri ve hırsı inhibe eder. Hayal gücünü geliştirir. İdraki ve zihinsel açıklığı keskinleştirir. Geçmiş
tecrübelerinizi hatırlamanıza yardımcı olur. – Encourages caution, improves flexibility, inhibits greed and hysteria, promotes imagination, sharpens perception and mental clarity, and aids in recall of past life experiences.
Elmas Stresi defeder. Kıskançlığa karşı korur. Emniyetsiz durumlardan kurtarır. Berraklık/açıklık geliştirir. Kendine saygıyı artırır.- Dispels stress, guards against envy,
relieves insecurity, improves clarity, and increases self-esteem.
Fildişi (Ivory) Hayal kırıklığını azaltır. Eases frustration
Fluorite Stresi azaltır, Hayal gücünü genişletir, Kabuslara karşı korur, Kendine saygıyı artırır. – Diminishes stress, promotes imagination, guards against nightmares, improves self esteem.
Garnet
Hematite Kişinin kendisine olan saygısını düzeltir. Sigaraya olan bağımlılığı defeder. – Improves self-esteem.
Howlite Sinirinizi yada size yöneltilen siniri absorbe eder. Aşırı bencilliği giderir, Uykusuzluğu giderir, calsiyum seviyesini dengeler. – Dişleri ve kemikleri güçlendirir
Place a howlite stone in your pocket to absorb your own anger – or another’s anger that is directed toward you. It helps to overcome critical or selfish behaviour. Healing properties of howlite Relieves insomnia Balances calcium levels Strengthens teeth and bones
Inci Barışı getirir Aşırı duyarlılığı azaltır – Brings peace, reduces over sensitivity.
Iolite Iç vizyon taşıdır, daha yüksek bir farkındalık düzeyinde yaşamayı sağlar. Borcun ortadan kaldırılmasına yardım eder, mali sorumluluğu artırır.-Said to be the stone
of inner vision. Believed to assist one to live at a higher awareness level; and useful for the elimination of debt and to increase financial responsibility
Jadeite / nephrite Huzur ve sakinlik getirir, ifade yeteneğini artırır. – Brings peace and calm, intensifies expressive ability
Jasper Stresi azaltır, Dayanıklılığı geliştirir – Reduces stress, promotes endurance.
Kantaşı Dikkatli olmayı özendirir. Cesaret/mertlik/yiğitlik verir. Zihinsel denge ve berraklığı geliştirir. Zihinsel disiplini güçlendirir. Kendini gerçekleştirmeye yardımcı
olur. – Encourages caution, courage, promotes mental balance and clarity, strengthens mental discipline, aids in self-actualization.
Kalsedon Deprasyonu azaltır Rüyaları artırır, İtibar geliştirirZihinsel berraklığı artırır.Neşe ve mutluluğu artırır Zihinsel denge kurmanıza destek olur. Negatif duyguları
ve kabusları azaltır. – Soothes depression, heightens dreams, promotes goodwill, dispels irritability, brings joy and happiness, supports mental balance, increases mental clarity, and reduces negativity and nightmares.
Kaplan gözü İstenmeyen duygulardan kurtarır Fiziksel/bedensel ihtiyaçları dengeler – Gets rid of unwanted emotion, balances material and physical needs.
Kuvars, mavi Yaratıcılığı artırır, Huzur ve dinginlik verir – Improves creativity, has a calming influence.
Kuvars, Dumanlı Yaratıcılık arttırır, sevinç artırır duyguları dengeler. – Improves creativity, enhances joy, balances emotions.
kuvars Beyaz İyileşmeyi geliştirir Enerji pompası olarak çalışır.- Promotes healing, works as an energizer.
Kuvars, Pembe Güven arttırır. kişisel ifade, konfor ve yaratıcılığı artırır.- Increases confidence, heightens personal expression, creativity, and comfort.
Kyanite Sakinleştirici bir taş, duygusal veya ruhsal karışıklığı çözer, sakin bir zihin için yardımcı olur. Kiyanit öfke ve hayal kırıklığını gidermekte özellikle iyi olduğu
söylenir.- A calming stone, it helps to quiet the mind, dissolving emotional or spiritual confusion. Kyanite is said to be particularly good at dissolving anger and frustration.
Lapis Lazuli Konuşma yeteneğini düzeltir. Stresi azaltır. Cesareti güçlendirir. Deprasyonu defeder. – Improves expression, eases stress, and dispels depression. Strengthens courage.
Labradorite Daha iyi odaklanmayı ve konsantre olmayı sağlayacak olan içsel sukuneti sağlar. Bu özelliği dolayısıyla, örneğin sınavlar gibi yoğun dikkat gerektiren durumlarda kullanılması faydalıdır. Kişinin geçmişini ve güncel yaşantısını çözümlemesine yardım eder. Ruhsal bakımdan gelişme amacıyla kullanılır.
Malakit Stresi defeder , Konuşma yeteneğini yükseltir – Dispels stress, heightens expression.
Mercan Deprasyonu yatıştırır. Duygusal dengeyi onarır. Hayatın anlamını geliştirir. Zihinsel berraklığı güçlendirir. Gece kabuslarını kovar
– Eases depression, restores emotional balance, improves expressiveness, strengthens mental clarity, rights mental imbalances, and banishes nightmares.
Oltu taşı Stresi azaltır, depresyonu giderir, heyecan ekler. Manik-depresif davranışlarla savaşır. – Reduces stress, relieves depression, adds excitability, fights manic-depressive behavior.
Oniks (balgam taşı) Stresten kurtarır, Deprasyon ile savaşır, Korkuyu azaltır – Relieves stress, fights depression, and soothes fear.
Obsidyen Negatifliği ve aşırı duyarlılığı defeder, savar, – Wards off negativity and over sensitivity.
Opal Yaratıcılığı, sevgiyi ve neşeyi geliştirir, Duygusal dengesizliğe karşı direnci artırır – Promotes creativity, love, and joy, resists emotional imbalance.
Pirit Stresi ve hayal kırıklığını azaltır, Deprasyon ve anksiyeteyi defeder – Eases stress and frustration dispels depression and anxiety.
Prehnite Mistik bir aura ile taşıdır. Rüyaların hatırlanmasını sağlar, meditasyon ve kehanet taş olduğu söylenir.- A gem with a mystical aura, prehnite is said to be the stone of
remembered dreams, meditation and prophecy.
Rhodonite Kişiyi geçmişe bağımlılıktan ve geçmişe duyulan özlemden kurtarır. Günlük yaşamda başarılı olmaya yardımcı olur. Geçmişe takılıp güncel yaşamdan uzaklaştığınız anlarda bu taşı kullanmalısınız. Kişinin içinde bulunduğu ana ilgisini canlı tutar
Rhodochrosite Kendine olan sevgiyi ve kabullenmeyi geliştirir Kendi kimliğini güçlendirir. – Promotes self-love and acceptance, strengthens self-identity.
Safir Bir asansör gibi ruhsal durum yükselticisi olarak çalışır, İletişimi artırır Stresi dağıtır – Works as a mood elevator, improves communication, dispels stress.
Sitrin Özgüveni, iradeyi ve yaratıcılığı güçlendirir – Reinforces self-confidence, the will and creativity.
Sodalit Uyumu ve iletişimi besler, büyütür – Fosters harmony, courage, and communication.
Spinel Gevşemeye ve endişelerden kurtulmaya yardımcı olur. it is said that spinel aids one in relaxation and releasing worry.
Sunstone Başkalarına “Hayır” demekte zorluk çekenler için özellikle yararlıdır. Muktedir-olmayı, bağımsızlığı ve canlılığı artırır. Tüm çakraları tetikler.
Şiva-lingam Tüm çakra sistemini şarj eder, “kundalini” enerjisini etkinleştirir, canlılığı artırır, iç dönüşümü geliştirir, eski hayat kalıplarını yıkıp yeni bir yol açar,
Ayrılık zamanlarında bile birlik duygusunu artırır, iktidarsızlık ve kısırlığı iyileştirir. -Charge the entire chakra system, Activate kundalini energies, Boost vitality, Enhance inner transformation, Break up old patterns and open the path for new life Help to feel unity, even during times of separation, treat impotence, infertility.
Tanzanite Yakın zamanda keşfedilen bir taştır. Masai kabilesinde yeni doğan çocuklara Tanzanit takmak bir gelenektir. Bu sayede çocuğun iyi bir kadere/şansa sahip
olacağına inanılır.- A recently discovered gemstone, but said to be traditional with the Masai tribe, who give tanzanite to their newborn children as a bearer of good fortune
Topaz Yaratıcılığı artırır Dinlenme/gevşeme sağlar ve duyguları dengeler – Enhances creativity, relaxes, and balances emotions.
Turmalin, siyah Enerji verir – Energizes.
Turmalin, mavi İletişimi düzeltir – Improves communication.
Turmalin, yeşil Sevgi ve merhamet duygularını geliştirir, yaratıcılığı canlandırır. – Develops feelings of love and compassion, renews creativity.
Turmaline, pembe Anlayış ve sezgiyi keskinleştirir, yaratıcılığı güçlendirir. – Sharpens insight and perception, strengthens creativity.
Turkuvaz Güç kuvvet oluşturur Tehlikelerden koruma sağlar İletişime yardımcı olur – Builds strength, provides protection, helps communication
Yakut İtimat ve güveni pekiştirir, yaşam gücünü artırır,liderlik yeteneğini artırır, – Reinforces confidence, increases flexibility, vitality, and leadership skills.
Yeşim Barış ve huzur getirir. Etkileme yeteneğini artırır. – Brings peace and calm, intensifies expressive ability.
Zebercet Sabırı uzatır, Zihinsel berraklığı keskinleştirir, Sukünet ve dinginlik verir – Extends patience, sharpens clarity, and calms nerves.
Zirkon Zihni kuvvetlendirir. İnce ve kalın bağırsak hareketlerine faydalıdır. Uyumayı kolaylaştırır. Duygusal dengeyi sağlar.
Zümrüt Duygusal dengeyi onarır, Başkalarıyla yakın bir şekilde çalışmayı sağlar, İfade yeteneğini kolaylaştırır. – Restores emotional balance, aids working closely with others,
facilitates expression.
Çakra Taşları
(Chakra Gems)
Binlerce yıldır, birçok kültürde insan faaliyetinin vücuttaki yedi enerji merkezi tarafından yönetildiğine inanılmıştır. Bu yedi merkeze çakra denilir ve ilişkili renkler ile uyarılırlar. Renge dayalı Çakralar’a belirli taşlar atanmıştır. Çakralar ile taşların ilişkilendirildiği yüzlerce liste vardır ve bunların herhangi ikisi birbirine benzemez. Çakra renklerine uygun örnek bir taşlar listesi aşağıdaki tabloda sunulmuştur.
Çakra Adı Taş Renk yeri Yönetilen Özellikler
Sahasraha Amethys Mor Kafatasının üst noktası. Hayal gücü, yaratıcılık ve düzen.
Anja Turkuaz Lacivert Kaşların arası Sezgi, duyarlılık, önsezi
Vishuddha Lapis Mavi Gırtlak üzeri iletişim, bellek ve idealizm.
Anahata Malahit Yeşil Kalp üzeri Güvenlik, sevgi, bolluk ve zenginlik
Manipura Sitrin Sarı Göbeğin iki parmak üstü. Zeka, düşünme, netlik, mantık ve organizasyon
Swadhisthana Amber Turuncu Göbeğin alt kısmı Hırs, keşif ve toplumsallık
Muladhara Garnet Kırmızı | Üreme organları bölgesi. Duygusallık, aksiyon, canlılık ve dokunma.
ADI KİMYASAL TANIMI ve YAPISI YOĞUNLUK (Gravity) KIRILMA INDISI (Refractive index) SERTLIK (Mohs scale) Diğer özellikler
Altın Au 19,32 2.5 – 3 Sarı
Gümüş Ag 10,49 2.5 – 3 Gümüş grisi
Platin Pt 21,45 4 – 4.5
Bakır Cu 8,96 3
Cam SiO2(%75) + Na2O + CaO 6-7 Şeffaf
Akik Silicon dioxide (SiO2) 2.58 – 2.64 1.530 -1.540 6.5 – 7 Mavi, yeşil, sarı, beyaz, kahve, siyah
Alexandrite / Chrysoberyl* Beryllium aluminium oxide BeAl2O4 3.7 – 3.78 1.746-1.763 8.5 Sarı, ala Beryl ailesi
Amazonite** Potassium aluminum silicate (KAlSi3Os) 2.56 – 2.58 1.522-1.53 6 – 6.5 Zayıf bir radyoaktivite var. %14
Amber Oxygenated hydrocarbon (variable) doH16O+ (H2S) 1.05 – 1.1 1.539-1.545 2 – 2.5 Sarı, turuncu , kahve Organik
Ametist Silicon dioxide (SiO2) 2.65 1.544 -1.553 7 Kuvars çeşidi
Ametrin Silicon dioxide (SiO2) 2.65 1.544 -1.553 7 Ala
Ammolite Mainly aragonite (with calcite, silica and pyrite) CaCOs 2.75 – 2.8 1.52 – 1.68 4 Organik Gökkuşağı
Andalusite Aluminium silicate (Al 2SiO5) 3.05 – 3.2 1.627-1.649 7.5 Ala
Apatite Basic fluoro- and chloro-calicum phosphate Ca5(PO4)s(F,Cl,OH) 3.16 – 3.23 1.628-1.649 5 Mavi, yeşil
Aquamarine Aluminium beryllium silicate Al2Be3Si6O18 2.68 – 2.74 1.564 – 1.596 7.5 – 8 Mavi
Beryl ailesi
Aventurine Silicon dioxide (SiO2) 2.64-2.69 1.544 -1.553 7 Yeşil
Axinite Calcium aluminum borate silicate (Ca,Fe,Mn)sAl2BOsSi4Oi2OH veya Ca2(Fe,Mn)Al2BSi4Oi5(OH) 3.26 – 3.36 1.656 – 1.704 6.5 – 7
Aytaşı Potassium aluminum silicate KAlSi3O8 2.56 – 2.59 1.518 – 1.526 6 – 6.5 Beyaz, turuncu
Azurite Basic Copper Carbonate Cu3[OH|CO3]2 3.7 – 3.9 1,72-1.848 3.5 – 4
Calcite Calcium carbonate CaCO3 2.69 – 2.71 1.486- 1.658 3
Carnelian Silicon dioxide (SiO2) 2.58 – 2.64 1.53-1.54 6.5 – 7
Cassiterite Tin oxide SnO2 6.7 – 7.1 1.997-2.098 6 – 7
Chalcedony Silicon dioxide (SiO2) 2.58 – 2.64 1.530-1.540 6.5 – 7 Mor
Charoite Complex silicate containing phosphorus, calcium, and sodium (K(Ca;Na)2Si4O10(OH;F)-H2O) 2.54 – 2.78 1.55-1.561 4.5 – 5 Zayıf bir radyoaktivite var. %10
Chrome Diopside Calcium magnesium silicate ((Cr)2(Si,Al)2Û6) 3.22 – 3.38 1.664-1.73 5 – 6 Yeşil
Chrysocolla Hydrous copper silicate (Cu,AD2H2SiA(OH)4 . nH2O 1.9 – 2.4 1.469-1.57 2 – 4
Chrysoprase Silicon dioxide (SiO2) 2.58 – 2.64 1.53-1.54 6.5 – 7
Clinohumite Magnesium silicate (Mg,Fe)9(SiO4)4(F,OH2 3.13 – 3.75 1.629-1.674 6
Danburite Calcium boric silicateCaB2(SiO4)2 2.97 – 3.03 1.63-1.636 7 – 7.5
Elmas Carbon (C) 3.5 – 3.53 2.417-2.419 10 Sarı, beyaz, siyah
Fluorite Calcium fluoride CaF2 3 – 3.25 1.434 4 Mavi, mor, gri, ala
Garnet Calcium iron silicate X3Y2(SiO4)3 “X”:Mg, Fe, veya Ca. “Y”: Al, Fe3+ veya Cr. 3.62 – 4.1 1.78 – 1.89 7 – 7.5 Kırmızı
Almandine Garnet Iron Aliminium silicate Fe3Al2(SiO4)3. 3.94 – 4.3 1.77-1.82 6.5-7.5
Demantoid Garnet Calcium Aliminium silicate Ca3Al2(SiO4)3. 3.7-4.1 1.88-1.94 7 -7.5 Yeşil
Grossularite Garnet 6.5-7.5
Hessonite Garnet Calcium Aliminium silicate Ca3Al2(SiO4)3. 3.64-3.69 1.73-1.75 6.5-7.5
Mali Garnet 3.57 – 3.73 1.734 – 1.759 6.5-7.5 Sarı-yeşil
Pyrope Garnet Magnese Aliminium silicateMg3Al2(SiO4)3. 3.62-3.3.87 1.72-1.756 6.5-7.5
Rhodolite Garnet Iron Aliminium silicate Fe3Al2(SiO4)3. 3.85 1.72-1.76 6.5-7.5 Pembe
Spessarite Garnet Magnese Aliminium silicate Mg3Al2(SiO4)3. 4.12 – 4.18 1.79-1.82 6.5-7.5 Turuncu
Tsavorite Garnet 3.57 – 3.73 1.734 – 1.759 6.5-7.5 Yeşil
Goshenite Aluminum beryllium silicate Be3Al2(SiO3)6 2.66 – 2.87 1.562-1.602 7.5 – 8 Beyaz Beryl ailesi
Hambergite Beryllium borate Be2BO3(OH) 2.35 1.553-1.628 7.5 Borate sınıfı
Hematite Iron oxide iron(III) oxide, Fe2O3, a-Fe2O3 5.12 – 5.28 2.94-3.22 5.5 – 6.5
Hemimorphite Hydrous basic zinc silicate Zn4Si2O7(OH)2«(H2O) 3.3 – 3.5 1.614-1.636 5
Howlite Calcium borosilicate hydroxide Ca2B5SiO9(OH)5 2.45 – 2.58 1.586-1.605 3.5
Idocrase Calcium Magnesium Iron Aluminum Silicate Hydroxide. Ca1()(Mg, Fe^AL^SiO^^O^OH^ 3.32 – 3.47 1.7-1.723 6.5
Inci Calcium carbonateCaCO3. 2.6 – 2.85 1.52-1.69 2.5 – 4.5 Organik
Iolite Magnesium aluminum silicate Mg2Al4SisOi8 2.58 – 2.66 1.542-1.578 7 – 7.5 Mavi
Jadeite / nephrite Basic calcium magnesium iron silicate Na(Al,Fe)Si2O 2.9 – 3.03 1.6-1.627 6 – 6.5 Yeşil, beyaz
Jasper Silicon dioxide (SiO2) 2.5 – 2.9 1.54 6.5 – 7
Kantaşı Silicon dioxide (SiO2) 2.58 – 2.64 1.53-1.54 6.5 – 7
Kaplan gözü Silicon dioxide (SiO2) 2.58 – 2.64 1.534-1.54 6.5 – 7 Kahverengi
Kunzite Lithium aluminum silicate (LiAlSi2O6) 3.15 – 3.21 1.66-1.681 7
Kuvars Silicon dioxide (SiO2) 2.65 1.544 -1.553 7 Beyaz
Dumortierite quartz
3.26 – 3.41 1.678-1.689 7-8.5
Strawberry quartz
1.544-1.553 7
rutile quartz 1.544-1.553 7
mystic quartz
1.544-1.553 7 Ala
rose quartz
1.544-1.553 7 Pembe
smoky quartz
1.544-1.553 7 Kahve
Kyanite Aluminum silicate (Al 2SO5). 3.53 – 3.7 1.71-1.734 6 – 7 Mavi
Labradorite Sodium calcium aluminum silicate (Ca,Na)(Al,Si)4O8, 2.65 – 2.75 1.559-1.57 6 – 6.5
Larimar Hydrated sodium calcium silicate with manganese NaCa2Si3O8(OH) 2.74 – 2.88 1.595-1.645 4.5 – 5
Lapis lazuli mixture of minerals Sodium calcium aluminum silicate. 2.5 – 3 1.5 5 – 6 Mavi
Kaya, lazurite, lazulite, scorzalite olarak ta bilinir
Lepidolite Potassium lithium aluminum silicate hydroxide fluor KLi2AlSi4O10F(OH) 2.8 – 2.9 1.525-1.586 2.5 – 3 Çok zayıf bir radyoaktivite var
Malakit Basic copper carbonate Cu2CO3(OH)2 3.25 – 4.1 1.655-1.909 3.5 – 4 Çok az miktarda suda çözünebilir.
Maw-sit-sit Rock containing variable amounts of kosmochlor, jadeite and albite 2.5 – 3.5 1.52-1.74 6 – 7 Kaya,
Mercan Calcium carbonate CaCO^ 2.6 – 2.7 1.486-1.658 3 – 4 Organik,
Kırmızı, pembe, ten rengi, beyaz, siyah
Fossil coral Silicon dioxide (SiO2) 2.6 – 2.7 6.5 – 7
Morganite Aluminium beryllium silicate Be3Al2Si6O18 2.66 – 2.87 1.562-1.602 7.5 – 8 Pembe Beryl ailesi
Obsidyen Siliceous glassy rock 2.35 – 2.6 1.45-1.55 5 – 5.5 Volkanik lavın su ile temas etmesi ile obsidian oluşur.
Oltu taşı coal 1.30 -1.34 1.66 2.5 – 4 Organik
Oniks Silicon dioxide (SiO2) 2.65 – 2.91 1.544-1.553 6.5 – 7 Siyah
Opal Hydrous silicon dioxide SiO2-nH2O 1.98 – 2.5 1.37-1.52 5.5 – 6.5 Ala
Fire opal Sarı, turuncu, beyaz
Orthoclase Potassium aluminum silicate KAlSi3Os 2.56 – 2.58 1.518-1.53 6 – 6.5 Sarı
Zayıf bir radyoaktivite var %14
Pietersite Silicon dioxide (SiO2) 2.6 1.544-1.553 5
Prehnite Basic calcium aluminum silicateCa2Al2Si3O10(OH) 2.82 – 2.94 1.611-1.669 6 – 6.5 Yeşil
Pirit Iron sulphide FeS2 5 – 5.2 — 6 – 6.5 Sarı, gökkuşağı Sulfide sınıfı
Rhodochrosite Manganese carbonate Mn2+(CO3) 3.45 – 3.7 1.6-1.82 4 Çok az suda çözünür.
Rhodonite Manganese Iron Magnesium Calcium Silicate. Mn +0.9Fe2+0.02Mg0.02Ca0.05SiO3 3.4 – 3.74 1.716-1.752 5.5 – 6.5
Safir Aluminium oxide Al2O3 3.95 – 4.03 1.762 – 1.788 9 Pembe, mavi, yeşil, sarı, mor, turuncu, beyaz, siyah, ala
Scapolite Calcium Sodium Aluminum Silicate Carbonate Chloride Sulfate. Na2Ca2AkSi7O24Cl 2.57 – 2.74 1.54-1.579 5.5 – 6
Seraphinite Magnesium iron aluminum silicate hyroxide
H8 Mg5 Al2 Si3 Oi8. 2.55 – 2.75 1.576-1.599 2.0 – 2.5 Diğer bir adı angel stone Yeşil-beyaz
Serpentine Basic magnesium silicate (Mg,Fe)3Si2O5(OH)4 2.44 – 2.62 1.56-1.571 2 – 4 Kaya
Sitrin Silicon dioxide (SiO2) 2.65 1.544 -1.553 7 Sarı, turuncu Kuvars çeşidi.
Smithsonite Zinc carbonate ZnCO3 4 – 4.65 1.621-1.849 5 Carbonate sınıfı
Sodalite Sodium aluminum silicate chloride Na4Al3(SiO4)3Cl 2.27 – 2.33 1.48 5.5 – 6 Silicate sınıfı
Sphalerite Zinc sulphide (Zn, Fe)S 3.9 – 4.1 2.368-2.371 3.5 – 4 Sulfide sınıfı, diğer bir adı “blende”
Sphene Calcium titanium silicate CaTiSiO5 3.52 – 3.54 1.843-2.11 5 – 5.5 Sarı, ala
Silicate sınıfı, diğer bir adı “titanite” Çok zayıf bir radyoaktivite var. %3
Spinel Magnesium aluminium oxide MgAl2O4 3.54 – 3.63 1.712 – 1.762 8 Kırmızı, pembe, mavi, mor, gri
Spodumene Lithium aluminum silicate LiAlSi2 O6 3.15 – 3.21 1.66-1.681 6.5 – 7 Sarı
Silicate sınıfı
Sugilite Potassium sodium lithium iron manganese aluminium 2.76 – 2.8 1.607-1.611 6 – 6.5 Çok zayıf bir radyoaktivite var. %3
Sunstone Sodium calcium aluminium silicate Na(90-70%) Ca(10-30%) (Al, Si)AlSi2 O8 2.62 – 2.65 1.525-1.548 6 – 6.5 Silicate sınıfı. Diğer bir adı oligoklas’tır. Sunstone ve moonstone adında yarı değerli taş olarak kullanılmaktadır.
Tanzanite Calcium aluminium silicate Ca2Al3(SiO4)3(OH), 3.35 1.691-1.7 6.5 – 7 Mavi
Zoisite çeşidi
Topaz Aluminum fluosilicate Al2SiO4(F,OH)2 3.49 – 3.57 1.609 – 1.643 8 Mavi, beyaz
Azotic Topaz
rutile Topaz
mystic Topaz
Ala
Imperial Topaz
Turuncu
Turmalin Silicate compounded with aluminium, iron,
magnesium, sodium, lithium, or potassium.
XY3Al6B3Si6(OH)4
“X” Na veya Ca
“Y” Mg, Li, Al, veya Fe2+ 2.83 – 3.32 1.614 – 1.666 7 – 7.5 Kırmızı, pembe, mavi, yeşil, sarı, mor, turuncu, siyah, ala
chrome Tourmaline
Yeşil
parabia Tourmaline
Mavi, yeşil
rubellite Tourmaline
Turkuvaz Hydrated copper aluminum phosphate CuAl6(PO4)4(OH)8*5(H2O), 2.31 – 2.84 1.61-1.65 5 – 6 Turkuvaz
Verdite / Fuchsite Serpentine rock Al3(SiO4) 2.76 – 3 1.552-1.576 3 Kaya,
Verdite muskovit çeşididir. Krom mika’dan oluşmuş yeşil renkli bir kayadır
Variscite Hydrous aluminum phosphate Al(PO4)’2(H2O) 2.42 – 2.58 1.563-1.594 4 – 5 Phosphate sınıfı
Yakut Aluminium oxide Al2O3:Cr 3.97 – 4.05 1.762-1.778 9 Kırmızı
TAŞLAR HAKKINDA GENEL BİLGİLER
Sentetik: Sentetik taşlar insan tarafından üretilmiş olup temel olarak doğal taş ile aynı kristal yapısında, kimyasal kompozisyonda ve özelliklerdedir. Imitasyon: Doğal taşa benzeyen fakat tümüyle doğal olan veya olmayan farklı maddelerden yapılmış taşlardır
Değerli Taş Kesimlerinden Başlıcaları
Oval kesim (Oval Cut)
Yuvarlak kesim (Round Cut)
Armut kesimi (Pear Cut) ^^^^
Sekizgen /Zümrüt kesim Octagon / Emerald Cut 11:
Marquise Cut
Sertlik Derecelerine Örnekler
Tırnak: 2
Bakır para: 3
Bıçak: 5
Cam: 5.5
Çelik eğe: 6.5
Chromium (Cr) 9
Nanocrystalline Diamond : 11
Değerli Taşlar İçindeki Elementler
Hydrogen, Lithium, Beryllium, Boron, Carbon, Nitrogen, Oxygen, Fluorine, Sodium, Magnesium, Aluminum, Silicon, Phosphorus, Sulphur, Chlorine, Potassium, Calcium, Titanium, Chromium, Manganese, Iron, Copper, Zinc, Strontium, Zirconium.
Bir taşın kalitesinin ölçüsü:
İyi bir taşın sertlik derecesi 7’den büyük olmalı. Dayanıklı olmalı yani çatlamamalı, çok iyi bir şeffaflık ve berraklığa sahip olmalı, enteresan renkleri olmalı ve işlem uygulanmamış olmalı.
Sinterleme
Sinterleme, toz halindeki malzemenin erime sıcaklığı altındaki bir sıcaklığa belli bir süre maruz bırakılarak tozların birbirlerine değdikleri noktalardan başlayarak kaynaşmasına denir. Moleküler çekim kuvvetleriyle partikül kabuğunda oluşan yüzey geriliminin, sıcaklıkla azaltılıp biribirine kaynaşması, bu yönüyle eriterek kaynaşmadan çok farklılık gösterir.
Potassium (K), uranium (U), and thorium (Th) Zirconium (Zr) içeren mineraller radioaktiftirler. Radyoaktivite mineral içindeki konsantrasyon ve isotop miktarına bağlıdır.
BAZI TAŞLARIN ÖZELLİKLERİ ve TARİHÇELERİ
Zultanite (Diaspor) Kristalleri
Dünya çapında süstaşı kalitesindeki diaspor kristalleri [Al(OH)O] sadece Türkiye’de bulunur. Saydam bir görünüşe, camsı şeritli dış yüzeye, mükemmel dilinime, bazılarında dev boyutlara ve V-şekilli ikizlenmeye sahip bu kristaller, 1972 yılından beri sadece güneybatı Anadolu’daki tek bir madenden çıkartılmaktadırlar.
2005 yılından beri de, bunlar küresel süstaşı pazarlarında Milenyum Madencilik şirketi tarafından ticari bir isim olan “zultanit” adı altında satılmaktadırlar. Anadolu diaspor kristallerinin bulunuşu sadece tek bir yatakla sınırlıdır. Bu yüzden Uluslararası Renkli Süstaşları Birliği (ICA), zultanit (diaspor mineralinin süstaşı türü) kristallerinin dünya çapında çok ender bulunduğunu ve bunların da sadece Türkiye’de olduğunu ilan etmiştir. Milenyum Madencilik Limited Şirketi tarafından 2005 yılında devir alınan ve Muğla ilimizin Milas bölgesinde bulunan ruhsat sahası, “Zultanit” ismiyle dünyada ün yapmış bu değerli taşın bilinen tek kaynağıdır.
Zultanit yeraltından çıkartıldıktan sonra albenisini arttırmak için hiçbir işlem görmeden satışa sunulan nadir taşlardan birisidir. Zümrüt, yakut, safir ve hatta pırlanta bile modifiye edilerek güzelliği arttırılan taşlar arasında sayılabilir. %100 Natural olarak lanse edilen taşımızın doğal haliyle insanları büyüleyen pırıltısı yanı sıra, değerinin artmasına neden olan en büyük özelliği ise “Color Change” yani renk değiştirme özelliğidir. Dünya da bilinen yüzlerce değerli taş arasına bu özelliğe sahip olan sadece 5 adet değerli taş bulunmaktadır ve Zultanit bunlardan birisidir. Değişik ışık kaynakları altında yeşilden, pembeye kadar bir çok renk sergileyebilen Zultanit dünyanın en ünlü taş bilimcilerini hayrete düşürmeye devam etmektedir.
Turkuvaz
Bilinen taşların ve de tılsım olarak kullanılan taşların en popüleridir, çok sayıda da koruyucu özelliği bulunur. Turkuaz adı, Türk olarak bilinen Levanten tüccarlarının Doğu Akdeniz’den Avrupa’ya getirmesi gerçeği ile ilgilidir
Kuvars
(Quartz)
Kuvars dünya yüzünde en yaygın olan mineraldir. Neredeyse her jeolojik ortamda bulunur ve hemen hemen her kaya tipinde en az bir bileşeni vardır. Bu temel mineralin sıklığı >% 98 dir. Bir koleksiyoncuda kolayca kuvars örneklerinden yüzlerce olabilir. Heksagonal sistemde kristalleşen kuvars, doğada kristal ya da amorf (biçimsiz) halde bulunabilir. İçindeki yabancı maddelerin cins ve miktarına göre, saydam, renkli, ya da yarı saydam durumdadır. Kumlarda bolca bulunan kuvarsın saf olmayanları içinde demir vardır. Beyaz kum olarak bilinen oldukça saf kuvarslar camcılıkta kullanılır.
Yarı değerli taş olarak iyi bilinen bazı macrocrystalline (büyük kristal) çeşitleri şunlardır:
> Ametist, Sitrin, (doğada nadir görülür ancak sık sık ametist ısıtılarak oluşturulur), Sütlü kuvars (bulutlu beyaz çeşididir), Prasiolite (doğada ender görülür, ancak belirli yerlerde ametist ısıtılarak oluşturulur), Kaya kristali, Rose kuvars, Dumanlı kuvars.
Kriptokristalin (bir mikroskop ile ancak görülebilen kristaller) olan Kalsedon çeşitleri renklerine göre daha fazla karaktere ayrılır. Birincil çeşitleri şöyledir:
> Akik, Kantaşı, Carnelian, Krisopraz , Flint fibröz , Jasper , Oniks , Sard , Sardonyx Akik Taşı
(Agate)
Akik taşı isminini Sicilya’da bulunan Achates nehrinden almıştır. Bol renkli olması ve çeşiterinin bolluğu sebebi ile sevilen ve dikkat çeken taşlardandır . Sert, ve renkli kısımları saydam olmamasına rağmen ışık geçiren bir yapısı vardır. Muhammed A.S. efendimizin mühür olarak kullandığı yüzük de akik taşlıdır.
İnci
(Pearl)
Kültür incileri, canlı istiridyelere (Akoya veya güney denizi incileri) veya midyelere (tatlı su incileri) yerleştirilen ve genellikle doğal kabuktan bir boncuk veya etli bir doku parçası olan bir küçük uyarıcıdan elde edilir. İstiridyeler veya midyeler, uyarıcıya tutunan ve ‘sedef’ denilen bir madde salgılar. Ortaya çıkan sedef tabakaları incileri oluşturur. Bir inci elde etmek genellikle birkaç yıl sürer. Parlaklık ve boy genellikle aranacak iki ana faktör olarak kabul edilir. Parıltısı ne kadar koyu olursa, şekil ve yüzey de o kadar kusursuz ve inciler o kadar değerli olur. İnciler birçok renkte elde edilir. En popüler renkler beyaz, krem ve pembedir. Gümüşi, siyah ve altın rengi de son yıllarda büyük ilgi çekiyor. Ama koyu parlak siyah bir inci, nadir bulunur.
Oltu Taşı
(Jet, jaiet)
Bitkisel kalıntıların milyonlarca yılda karbonlaşmasıyla oluşan organik bir taştır. Yapı olarak farklı olmasına rağmen, oluşumundaki benzerlik nedeniyle siyah kehribar olarak da bilinir.
1- Elimizdeki toplu iğnenin ucunu iyice ısıtıp tespih tanesine hatırınız şayet elinizdeki tane Oltu tası ise iğne Oltu taşına işlemez yani batmaz,.batarsa taklittir.
2-Oltu taşını kazırsanız veya zımparaya sürerseniz kahverengi toz bırakır.
3-Oltu taşı kehribar özelliği gösterdiğinden, sürtünme sonucu elektriklenir ve küçük toz parçacıklarını çeker 4-Oltu tasını avucunuzun içine alıp üflediğiniz zaman üzeri buharlaşıp nemlenir.
Amber (Kehribar)
Çamgiller (Pinaceae) familyasından, bir çam türü olan Pinus succinifera ağaçlarının fosilleşmiş reçinesi. Toplumlarda bazı süs eşya yapımında kullanılan açık sarıdan kızıla kadar çeşitli renklerde yarı saydam, kolay kırılabilen bir fosildir. Baltık Denizi’nden (Polonya) çıkarılan kehribar, yüzyıllardan beri kadınların süs eşyalarından en gözde sayılan taşlardan biri olarak benimsenmiştir. Parlaklık ve renk açısından onu hiçbir saydam taş ile kıyaslamak mümkün değildir. Kehribara yapışan fosilleşmiş böcekler, yabani bitkilerin fazla oluşu, diğer taşlarda görülmeyen önemli özelliklerdendir.
Geçmişten günümüze taklit kehribar üretmek için Copal, Cam, Fenolic reçine, Selluloit, Casein, Bakalit, Plastik, Akrilik, Polyester v.b. maddeler kullanılmıştır.
Uygulanabilecek en pratik ve hızlı yöntem, kor haline getirilmiş ince bir metal (iğne, çivi, çubuk) ucu, eldeki malzemenin göze çarpmayacak bir yerine (Örn. Boncuk ise delik kenarına, yüzük veya heykel gibi figür ise taban kısımlarına) dokundurmaktır. Gerçek kehribarda hoş bir çam reçinesi kokusu ortama yayılır, buna karşılık plastik özellikli bir malzeme kötü bir koku yayar. Günümüzde, Dünyanın her yerinde ağaçlar kendilerini korumak için hala reçine salgılamaya devam ediyorlar. Reçinenin yeraltında sertleşerek kehribara dönüşmesi milyonlarca yıl alır ve genelde eski kehribarlar daha serttir. Oluşumları bir kaç yüz seneden 10 milyon kadar süren yani nispeten genç sayılabilecek, sertleşmesini ve polimerizasyonunu tamamlamamış kehribarlara COPAL adı verilmektedir. Copal, dış görünüm olarak kehribara çok benzer hatta çoğunlukla aynı görünüme sahiptir. Ancak, fiziksel olarak bazı farklılıkları vardır. Kehribar olma sürecini tamamlayamayan copal 150 derecenin altında erir, reçine gibi yapışkanlaşır ve tipik reçine kokusu yayar. Kehribar kadar sert değildir, tırnakla copalde iz bırakabilirsiniz.
Kübik zirkonya (CZ),
Elmas imitasyonu.
Sinterleme sonucu mono kristal fazdan polikristalin kübik forma dönüşen zirkonya (ZrO2) derivesidir. Kuyumculukta terminoloji hatası olarak kübik zirkonya yerine zirkon tabiri yerleşmiştir. Halbuki zirkonyum oksit yani zirkonya (ZrO2) derivesidir. Asıl zirkon ise kimyasal kompozisyonu ZrSiO4 olan zirkonyum mineralidir. Kısaca asıl rengi kahverengi olup, kullanım için genelde ısıtılarak şeffaf ve renksiz hale getirilir.
Tesbih
(Prayer Beads)
Bir ipe dizili, çeşitli maddelerden yapılan belirli sayıda taneler.. .tesbih aslında bir ibadet eşyasıdır. Tesbih’in doksan dokuz tanesi Allah’ın Esma-ül Hüsna denilen doksan dokuz adının sayılmasıdır. Namaz sonunda sırası ile otuzüçer defa Sübhanallah-Elhamdulillah-Allahu Ekber sözleri tekrarlanır, islamda ibadetin bir gereği olan tesbih otuzüçlük ve doksandokuzluk dizileri ile aynı zamanda bir sanat dalı olarak gelişmiş, tesbih yapan atölyeler tezgahlar açılmıştır.
Tesbih yapımında kullanılan malzemeler aşağıda verilmiştir:
■ Kıymetli ve yarı kıymetli taşlar
o Zümrüt, Yakut, Lapis, Firuze, Lületaşı, Akik, kuars,Ametist,Yeşim, Yıldız taşı, Necef, Kan taşı, Şah maksut gibi.
■ Hayvansal ürünlerden
o Sedef, İnci, Mercan, Fildişi, Deve dişi,Mors dişi,Deve Kemiği,Fil kemiği, Bağa, Keçi-Manda-Geyik-Ceylan-Bufalo-Sergerdan(Gergedan boynuzu) gibi tesbihler yapılmıştır.
■ Organik maddelerden yapılan:
o Kehribar, Siyah kehribar Oltu, Abanoz, Zeytin çekirdeği, Gül, Peleseng(gemi ağacı), Vengi(Sandal Ağacı), Demirhindi, Sakız Ağacı, Kuka, Narçıl, Andız, gül ağacı,Yılan ağacı, Öd ağacı
■ kristal, Beykoz boncuğu gibi cam tesbihlerinde yapıldığı görülür,
Tesbihlerin 33’lük bölümlerini ayıran ayrı parçalara Nişane, iki ucu birleştiren ve genellikle çok süslü yapılan parçayada imame denir. Altın gümüş ve ibrişim püsküllü imamelerin ucuna takılan degerli taşlar dizili veya altın, gümüş tel örgülü saçaklar tesbihe ayrı bır guzellık verir. En iyi tesbihler Osmanlılar devrinde İstanbulda yapılmış, İstanbulda yüzlerce tesbih atölyesi açılmıştır. Tesbihlerin çok ufak tanelilerine zenne yani kadın tesbihi denir. Birde genellikle ceviz ve Ihlamur ağacından yapılan iri taneli en büyüğü 999’luk zikir tesbihleri mevcuttur, bunlar tekke işi olup zikir ayinleri sırasında çekilir…
Osmanlı Tesbihi
Osmanlı Katalin Tesbih. Osmanlı son döneminde bir İtalyan firmasınca üretilen tesbihler fabrikanın ismiyle KATALİN olarak adlandırılmıştır. Osmanlı döneminde zikir amaçlı çekilmeyen, yani elde sallama olarak tabir ettiğimiz tesbihler 27/28 tane olarak dizayn edilmiştir.
Yunan Tesbihi | Greek Worry Beads :
Yunan tesbihi, KOMBOLOI, binlerce yıldır ibadet amaçlı kullanıldı, şimdilerde sigarayı bırakmak için kullanılmaktadır
DEĞERLİ TAŞ İŞLEME YÖNTEMLERİ
(Gemstone Treatment)
Birçok değerli taş renk ve berraklığını düzeltmek için işleme tabi tutulur günümüzde Bu işlemlerin bazıları Kabul edilir bazıları ise kabul edilemezlerdir. Kabul edilen metotlardan biri rengini kalıcı olarak değitirmektir.
Isil Işleme
(Heat Treatment)
Taş yaklaşık 1600 dereceye kadar ısıtılır. Kimyasal elementler ve diğer yabancı maddeler yeniden şekillenirler ve taşın rengi değişir. Bu değişiklik daha koyu, daha açık, daha yoğun veya daha farklı bir renk olabilir. Örnek olarak mavi safir içindeki iplikçiklerin çözünmesi sonucu parlaklık ve renginin değişmesi gösterilebilir. Isıl işlem kalıcıb ir sonuç doğurur ve geri dönüşüm yapılamaz.
Berilyum Ile Işleme
(Beryllium Treatment)
Berilyum işleme yöntemi en son eklenen yöntemlerdendir. Berilyum işleme ısıl işlemenin bir çeşididir özellikle safir için kullanılır, ısıl işleme esnasında berilyum elementi ekler. Beryllium yakut, beryl, aquamarine ve chrysoberyl taşlarında bulunur. Safire berill ile ısıtıldığında sonuç mavi tonda azalma olur Böylece parlak sarı veya turuncu safir zayıf sarı veya yeşilimsi safirden elde edilir. Çok güzel renkler bu metot ile elde edilebilir.
Difüzyon Metodu İle İşleme
(Diffusion Treatment)
Bu metot ile ilgili tartışmalar vardır. Difüzyon ile işlemede taşın yüzeyi bilinen bir kimyasala yüksek sıcaklıkta bir fırında maruz bırakılır. Genellikle sadece taşın yüzey rengi değişir. Taşı ikiye ayırırsanız içinin farklı renkte olduğunu görürsünüz. Genellikle işlenen malzeme rengi bozuk veya renksiz bir taştır.
Kırık Doldurma İşlemi
(Fracture Filled Treatment)
Değerli taşlarda bulunan Küçük çatlaklar veya kırıklar taş içinde ilerleyen ışığın yolunu kesebilir. Taşın renginde beyazlıklara veya ölü renk bölgelere neden olur. bazen bu çatlaklar, yüzeye ulaşırsa , içinden ışığın düzgün geçmesini sağlayacak bir madde iğle doldurulur.Bu işlem için değişik maddeler kullanılabilir. Yağ, cila, epoxy, cam, boraks bunlardan bazılarıdır.
Radyasyona Tabi Tutma
(Irradiation Treatment)
Neredeyse piyasada satılan her mavi topaz radyasyona tabi tutulmuştur. Mavi topaz gerçekte doğada çok ender bulunur.mavi olanların rengi de kirli bir mavidir. Bugünlerde bulunan güzel mavi renkli topazlar şeffaf topqzların doğrusal hızlandırıcılarda yüksek dozda electron akımına veya nükleer reaktörlerde nötron akımına maruz bırakılır. Bu etki sonucu taşın kristal yapısında rengini değiştirecek değişiklik meydana gelir.
Bazı Taşların renklerinin Radyasyon ile değiştirilmesi
Taş Başlangıçtaki rengi işlem sonrası rengi
Beryl Şeffaf Sarı
Mavi Yeşil
Şeffaf Mavi
Elmas Şeffaf veya sarıdan kahveye Yeşilden maviye
Fluorite Şeffaf Çeşitli
inci Parlak renkler Griden siyaha veya gri-mavi
Kuvars Şeffaftan sarıya ve yeşilin tonlarına kahve, ametist, füme, gül
Topaz Sarıdan turuncuya Güçlenmiş renkler
Şeffaftan mavinin tonlarına Kahve, mavi, yeşil
Turmalin Şeffaftan çeşitli renklere Sarı, kahve, pembe, kırmızı, yeşil-kırmızı
Mavi Mor
Zirkon Şeffaf Kahveden kırmızıya
Yarı/değerli taşları tanımlamak için ilk adım: mercek yardımı ile gözle kontrol etmektir, sonraki adım enstrümantal testlerdir, refraktometre gibi araçların kullanımını gerektirir. Tanımlamada kullanılan entstrümanlar/aletler ve malzemeler şunlardır: Büyüteç, Cımbız, Chelsea filtresi, Refraktometre, Polariscope, Mikroskop, Tartı aleti (% 1 gr), Hacim ölçer, Referans kitaplar (reference guide), Taş temizleme bezi, Akkor ışık kaynağı, Ultraviyole ışık kaynağı, Gün ışığına eşdeğer aydınlatma sağlayan lambalar.
Gözle Kontrol
Doğal renkli arka plan, düzgün aydınlatılmış ortam, başarılı bir şekilde görsel analiz yapmak için gereklidir. Referans klavuzlar da kullanılarak taşların renk (color), şeffaflık(Transparency), parlaklık(luster), Dağılım/renklere ayrılma (Dispersion), Montaj kalitesi gibi özellikleri kontrol edilerek tanımlama yapılabilir.
Enstrümantal Test
Her taşın kendine özgü optik ve fiziksel özellikleri vardır, olumlu bir tanımlama yapmak için bu özelliklerin bilimsel verilerle kanıtlaması gerekir. Taşların optik ve fiziksel özelliklerini, ait oldukları maden türlerini belirlemek için yapılması gereken bazı gemolojig testler vardır. Taşlar, her test öncesinde tüy bırakmayan bir bezle silinmeli üzerindeki tozlar ve yağlar temizlenmelidir.
Referans Klavuzu/Kitabı: Bir referans kitap, büyük bir araçtır.Gem tanımlama sürecinde büyük yardımları olan pek çok yayın bulunmaktadır. “Gem Identification Made Easy” kitabı, Refraktif indeks ve Özgül ağırlık tabloları, adım adım talimatlar, Gemological araçlar, yararlı ipuçları, ve çok daha fazlasını içerir. IDENTIFICATION MADE EASY
A Hands-On Guidc EO
Mor* Curt hdl’.nt Buyîrtg & Svlling
Büyüteç: Yarı/değerli taş tanımlaması için 10 büyütmeli bir büyüteç kullanılmalıdır. Işıklı bir büyüteç ve bir cımbız kullanarak, hızlı bir tanımlama yapılabilir. Bu yöntem ile bir taşın çift kırılma özelliği olup olmadığı (doubling), yüzey özellikleri ve içine katılan maddeler hakkında bilgi elde etmek mümkündür …«aaaafc
Yoğunluk:
Taşın havadaki ağırlığının sudaki ağırlığına oranı olarak tanımlanmıştır. Taşların yoğunluğu (gravity) ayırdedici bir özelliktir. Yoğunluğu belirlemek için çeşitli yöntemler vardır. Taşın ağırlığı hassas bir terazi ile ölçülür. Daha sonra taşın hacmi hesaplanabilir veya ölçülür.
Refraktometre:
Kırılma indeksi (RI), bir yarı/değerli taştan geçen ışığın açısı ve hız değişikliklerini ifade eder. Kırılma indisi sıvısından çok az bir miktar ve bir refraktometre kullanarak bu ölçüm yapılır. RI ölçüldükten sonra referans kitaplar kullanılırak yarı/değerli taşın türü belirlenir.
Mikroskop:
Mikroskop ile taşların berraklık ve katkılama özelliklerini tespit etmek mümkündür. Taşın üzerinde bulunan parmak izi, yağ ve kir kolayca yanlış bir tanımlamaya neden olabilir bu yüzden inceleme yapmadan önce taşı iyice temizlemek gerekir.
Chelsea Filtre / Renk Filtresi:
Krom ve kobalt gibi geçiş elementleri (Transient elements) taşın rengini değiştirebilir. Chelsea renk filtresi, geçiş elementleri içeren bu tip taşları tespit etmek için kullanılan bir araçtır. Chelsea filtresi, doğal taşları sentetik taşlardan ayırmakta son derece faydalıdır.
Polariscope:
Bu aletle yarı/değerli saydam taşların tek yada çift kırılma özelliğine sahip olup olmadığı kontrol edilir.
Spektroskop: Tayfölçer
Taşların kimyasal bileşimi ve kristal yapısı, taş rengini belirler. Tayfölçer aleti her taşın kendine özgü spektrum desenini tanımlamak için kullanılır. Bir prizma olan bu cihaz ışığı tayflarına ayırır. Taşın ışık emilim spektrumu genellikle koyu çizgiler veya bantlar ve karanlık alanlar oluşturur. Ölçekte görünür ışık yelpazesini temsil eden bu çizgiler ve bantlar deseni taşa ait mineral türlerini belirlemekte yardımcı olur.
Calcite dichroscope:
Bu alet yarı/değerli taşın dichroism veya pleichroism özelliğini belirler.
Ultra Violet Işık Kaynağı:
Ultraviyole lamba gem tanımlayıcısı için pek çok amaca hizmet eder. Karanlık bir ortamda ultraviyole lamba ile taşlar görüntülenerek tanımlama yapılabilir. Uzundalga UV radyasyonu ile Zümrüt testi yapılabilmekte, ayrıca, sentetik beyaz spinel ve renksiz sentetik safir, ısıtılmış mavi safir ve eski Verneuil sentetik mavi safir ayırmak için çok kullanılabilir. Tanzanit taşını kısa dalga UV radyasyonu ile kontrol ederek, taklitlerinden kolaylıkla ayırmak mümkündür
Gerçek ve sentetik taşları birbirinden ayırmak için yapılması gereken başka ek testler vardır.
• Sadece demir içeren bazı taşların manyetik özelliklerini tespit etmek için bir mıknatıs testi yapılabilir.
• Tahrip edici testler de vardır. Tahribatsız muayene, bazı taşların belirlenmesinde yardımcı olsa da, şeffaf taşlar için tavsiye edilmez. Bu tür testler sahibinin rızası ile kullanılması gerekir.
■ Sertlik testi tahrip edici bir test olarak kabul edilir. Bir araç kullanarak, sertliği Mohs ölçekli karşılaştırma yapmak amacıyla taş yüzeyi kazınarak sertlik noktası test edilir.
■ Sıcak nokta testi, plastik, mum, hatta yağlar ile emprenye edilmiş olma olasılığı şüpheli olan taşları test etmek için kullanılabilir. Taşa sıcak bir iğne ile nokta teması yapıldığı zaman emdirilmiş malzeme yüzeyinde terleme oluşur, bu test tahrip edici test olarak kabul edilir.
1. Ölçekli şırınga*: Hacim ölçmek için
2. Digital kumpas: boncuk çapı ölçmek için 1/100 mm hassasiyetli
3. Digital tartı aleti: 1/100 gr hassasiyetli
4. Karga burnu, alien pense, yan keski:
5. Lastikli misina:
6. Çelik tel:
7. Dremel:
8. Tesbih ipi:
9. Malzeme çantası: Zincir, imame,bit, bağlantı elemanı vb.
10. Elmaslı cila pastası : 5 ve 28 mikron: Taşları parlatmakta kullanılır.
• Ölçekli şırınga veya digital kumpas ile hacim ölçüp taşların yoğunluklarını hesaplıyıp gerçek olup olmadıklarını belirliyorum.