Kesme Oltu Taşı Tesbih

Kesme Oltu Taşı Tesbih işlemeciliği ile ilgili ön araştırma yapmak üzere ilk olarak, 2005 yılı Temmuz ayında Erzurum ve Oltu’da incelemelerde bulunulmuş, Kesme Oltu Taşı Tesbih işlemeciliği ile ilgili faaliyet gösteren işyerleri ve atölyeler tespit edilmiştir. Yörelerde yapılan incelemelerde Erzurum’da ve Oltu’da, Kesme Oltu Taşı Tesbih işlemeciliği ile ilgili faaliyet gösteren bireylerle ön görüşme yapılmış ve araştırmacı tarafından görüşme formu hazırlanmıştır.

Kesme Oltu Taşı Tesbih

Görüşme formu; Kesme Oltu Taşı Tesbih işlemeciliği ile ilgili faaliyet gösteren bireylerin demografik özelliklerinin; (yaş, öğrenim durumu, geçim kaynağı, mesleğe başlama yaşları, mesleği öğrendikleri kaynak, mesleği seçme nedenleri vb.), Kesme Oltu Taşı Tesbih İşlemeciliğine ait bilgilerin; (Kesme Oltu Taşı Tesbih işlemeciliğinin teknik ve ürün çeşidi bakımından bugünkü durumu, mesleğe duyulan ilgi ve mesleğin geleceği, çalışma koşulları, ürünlerde kullanılan hammaddeler, günlük üretim miktarı, kullanılan teknikler, ürün tasarım bilgileri, üretilen ürünler, pazarlama durumu vb.) ve bireylerin sosyal güvence durumu, sağlık sorunları ile ilgili bilgilerin elde edilmesine yönelik olarak hazırlanmıştır.

2007 yılı Ekim ayında; araştırma verilerini toplamak ve görüşme formlarını bireylere uygulamak amacıyla, Erzurum ve Oltu’da Kesme Oltu Taşı Tesbih işlemeciliği ile ilgili faaliyet gösteren işyerlerine ve atölyelere gidilmiştir. Araştırma; Erzurum’da Rüstem Paşa Hanı’nda (Taşhan) bulunan işyerlerinde, tespihçiler çarşısında (vakıf işhanı) ve bu çevrede bulunan atölyelerde, Oltu’da ise; Kesme Oltu Taşı Tesbih İş Merkezinde bulunan işyerleri ve çevredeki atölyelerde yürütülmüştür. Hazırlanan görüşme formları; bu iş ile bizzat uğraşan ve tanınan 48 ustaya uygulanmış, işyerleri ve atölyelerde yapılan incelemeler sonucunda; Kesme Oltu Taşı Tesbih kullanılarak üretilen ürünler; ürünlerin yapımında kullanılan hammaddeler, kullanılan araç-gereçler ve ürünlerin yapım teknikleri fotoğraflarla belgelenmiştir.

Kesme Oltu Taşı Tesbih kullanılarak üretilen ürünlerden en iyi teknik özelliklere sahip olan 100 örnek, fotoğrafları çekilerek ve bilgi formları hazırlanarak belgelenmiştir. Araştırma materyalini oluşturan ürünler; ürünlerin yapımında kullanılan gereçler, üretim ve süsleme teknikleri, ürünlerin boyutları, motif ve kompozisyon özellikleri gibi özellikler açısından incelenmiş, bu bilgiler ürün bilgi formlarına aktarılmıştır.

 
 Kesme Oltu Taşı Tesbih işlemeciliğinin tarihsel gelişimi ve bugünkü durumu

Konu ile ilgili yazılı ve görsel kaynaklar taranmıştır. Kesme Oltu Taşı Tesbih işlemeciliğinin tarihsel gelişimi ile ilgili bilgiler literatürden elde edilmiş, günümüzde üretilen ürünler ile ilgili bilgilere ise; kaynak kişilerle yapılan görüşmeler ve gözlemler sonucunda ulaşılmıştır.
3.2.2 Ürünlerde kullanılan hammaddeler

Araştırma materyalini oluşturan ürünlerde kullanılan hammaddeler; (Kesme Oltu Taşı Tesbih, gümüş ve altın) hakkında bilgi verilmiştir. Kesme Oltu Taşı Tesbihnın özellikleri, taşın çıkarıldığı bölgeler ve taşın kaynaktan çıkarılıp ürün haline dönüştürülünceye kadar geçirdiği evrelerle ilgili bilgiler toplanarak belgelenmiştir.